SpaceX waarschuwt voor groeiend ruimtebotsingsrisico na Chinese satelliet

SpaceX trekt aan alarmbel na gevaarlijke nadering Chinese satelliet bij Starlink

SpaceX heeft een ernstige waarschuwing afgegeven over de toenemende gevaren van orbitale congestie nadat een Chinese satelliet deze week op slechts 200 meter afstand van een Starlink-satelliet vloog. De bijna-botsing vond plaats op 9 december 2025, toen een Chinese Kinetica 1-raket gelanceerd vanaf het Jiuquan Satellite Launch Center negen satellieten uitzette, waarvan er één Starlink-6079 naderde op een hoogte van 560 kilometer.

'Gebrek aan coördinatie vormt grootste risico'

Michael Nicolls, vicepresident Starlink Engineering bij SpaceX, uitte op sociale mediaplatform X serieuze zorgen over het incident. 'Als satellietoperatoren de posities van hun satellieten niet met elkaar delen, kunnen er gevaarlijke situaties ontstaan,' waarschuwde Nicolls. 'Het grootste risico van ruimteoperaties komt voort uit het gebrek aan coördinatie tussen satellietoperators - dit moet veranderen.'

Volgens SpaceX werd voor de Chinese lancering geen coördinatie of botsingsvermijding uitgevoerd met bestaande satellieten. 'Voor zover wij weten, is er geen coördinatie of conflictvermijding uitgevoerd met bestaande satellieten in de ruimte, wat resulteerde in een nadering van 200 meter tussen een van de gelanceerde satellieten en een Starlinksatelliet op 560 km hoogte,' verklaarde Nicolls.

Expert noemt het 'PR-stunt' maar erkent echte zorgen

Ruimtevaartingenieur Stijn Ilsen van Redwire Space bood een genuanceerder perspectief op het incident. 'Een afstand van 200 meter tussen twee satellieten is dichtbij, maar zeker niet uitzonderlijk,' legde Ilsen uit. 'In principe wordt er enkel actief uitgeweken als de kans op een botsing groter is dan 1 op de 10.000. Dat komt dan vaak overeen met een afstand van minder dan 100 meter van elkaar. 200 meter valt dus eigenlijk nog wel mee.'

Ilsen erkende echter dat de zorgen van SpaceX bredere problemen weerspiegelen: 'Ik denk dat SpaceX dit vooral gebruikt om te tonen dat zij tegenwoordig zeer actief bezig zijn met ruimteafval en het vermijden van botsingen, en dat ze hetzelfde verwachten van andere bedrijven en landen.'

Chinees bedrijf onderzoekt, wijst op timingproblemen

CAS Space, het Chinese bedrijf verantwoordelijk voor de lancering, heeft een onderzoek naar het incident gestart. Het bedrijf verklaarde dat ze standaard grondgebaseerde ruimtebewustzijnssystemen gebruiken om botsingen te vermijden. 'Als het klopt, heeft het incident zich voorgedaan 48 uur na het loskoppelen van de lading. Op dat moment was de lancering al lang voltooid,' merkte het bedrijf op, wat suggereert dat de verantwoordelijkheid mogelijk bij de satellietfabrikant of -eigenaar ligt in plaats van bij de lanceerder.

De Kinetica 1-raket vervoerde een diverse lading waaronder zes Chinese satellieten, één uit de Verenigde Arabische Emiraten, één uit Egypte en één uit Nepal. CAS Space is grotendeels in handen van de Chinese overheid, wat de geopolitieke dimensies van ruimteoperaties benadrukt.

Het groeiende gevaar van orbitale congestie

Het incident onderstreept een veel groter probleem: de baan om de aarde wordt gevaarlijk druk. Volgens het Europees Ruimteagentschap zijn er meer dan 50.000 door de mens gemaakte objecten groter dan 10 centimeter die om de aarde cirkelen. Wanneer kleinere puinstukken worden meegeteld, overstijgt het aantal 140 miljoen 'ruimtekogels' die met snelheden tot 28.000 kilometer per uur vliegen.

SpaceX alleen al heeft dit jaar meer dan 3.000 internetsatellieten gelanceerd voor zijn Starlink-netwerk, dat nu bijna 10.000 satellieten in een baan om de aarde telt. Andere bedrijven zoals Amazon, OneWeb en verschillende Chinese bedrijven bouwen hun eigen constellaties van duizenden satellieten.

Kessler-syndroom: het nachtmerriescenario

De echte angst onder ruimte-experts is het Kessler-syndroom - een kettingreactie van botsingen die de lage aardbaan onbruikbaar zou kunnen maken. 'Als 2 satellieten tegen elkaar botsen met een snelheid van 28.000 kilometer per uur, dan krijg je een versplinterde wolk van ruimtepuin,' waarschuwde Ilsen. 'Elk van die stukjes blijft in een baan om de aarde vliegen en vormt een risico voor andere satellieten, met het gevaar op een kettingreactie die niet meer te stoppen is.'

Recente gegevens onthullen de omvang van het probleem: SpaceX's Starlink-satellieten moesten in de eerste helft van 2025 alleen al 144.404 botsingsvermijdingsmanoeuvres uitvoeren - dat is een botsingswaarschuwing om de paar minuten.

Internationale samenwerking: de enige oplossing

Het incident benadrukt de dringende behoefte aan betere internationale coördinatie. 'In de ruimtevaart zijn er geen voorrangsregels,' merkte Ilsen op. 'Een satelliet die van rechts of van boven komt, heeft niet per se voorrang. Een gezamenlijke aanpak en coördinatie is dus wel echt heel belangrijk om botsingen tussen satellieten te voorkomen.'

Hoewel technologische oplossingen zoals actieve puinverwijderingssystemen en AI-gestuurde constellatiebeheersystemen opkomen, zijn experts het erover eens dat internationale verdragen en overheidsregulering essentieel zijn om banen als mondiale hulpbronnen te beheren. De bijna-botsing tussen Chinese en Amerikaanse satellieten dient als een wake-upcall voor de hele ruimtevaartindustrie.

Naarmate de baan om de aarde steeds drukker wordt, toont het incident van december 2025 aan dat zonder verbeterde samenwerking en communicatie tussen satellietoperatoren gevaarlijke ontmoetingen frequenter zullen worden - mogelijk met catastrofale gevolgen voor wereldwijde communicatie, navigatie en wetenschappelijk onderzoek.