Donald Trump spant lasterzaak van 10 miljard dollar aan tegen BBC wegens gemonteerde 6 januari-toespraak in Panorama-documentaire. BBC bood excuses aan maar betwist claim. Zaak test persvrijheid en media-ethiek.
Voormalig president start megaproces wegens laster
Voormalig president Donald Trump heeft een gigantische lasterzaak van 10 miljard dollar aangespannen tegen de British Broadcasting Corporation (BBC). Hij beschuldigt de Britse omroep ervan beelden van zijn toespraak op 6 januari 2021 opzettelijk te hebben gemanipuleerd om een vals narratief te creëren dat hij direct geweld bij het Amerikaanse Capitool zou hebben aangemoedigd. De rechtszaak, ingediend bij een federale rechtbank in Miami, vertegenwoordigt een van de grootste lasterclaims in de Amerikaanse rechtsgeschiedenis en heeft het debat over media-ethiek, politieke vooringenomenheid en persvrijheid opnieuw aangewakkerd.
Het omstreden Panorama-documentaire
De juridische actie draait om de BBC-documentaire 'Trump: A Second Chance' van Panorama, die in oktober 2024 werd uitgezonden, precies één week voor de presidentsverkiezingen. Volgens de 33 pagina's tellende dagvaarding heeft de BBC de toespraak van Trump 'opzettelijk, kwaadwillig en bedrieglijk gemanipuleerd' door zinnen uit verschillende delen van zijn toespraak aan elkaar te plakken tot een volgorde die hij nooit heeft uitgesproken.
De bewuste montage toonde Trump die zei: 'We're going to walk down to the Capitol... and I'll be there with you. And we fight. We fight like hell.' Trumps advocaten stellen echter dat deze zinnen uit aparte secties van zijn toespraak komen, waarbij de cruciale context van zijn oproep tot 'vreedzaam en patriottisch' protest opzettelijk werd weggelaten.
'Dit was niet zomaar slordige journalistiek - dit was opzettelijke misleiding bedoeld om verkiezingen te beïnvloeden,' zei Trumps hoofdadvocaat in een verklaring aan CNBC.
BBC-reactie en interne gevolgen
De BBC heeft erkend dat de montage 'de verkeerde indruk gaf' dat Trump een directe oproep tot geweld had gedaan. In november 2025 bood de omroep formeel excuses aan Trump aan en noemde het een 'inschattingsfout.' De BBC houdt echter vol dat er geen grond is voor een lasterclaim en heeft Trumps schadevergoedingseisen afgewezen.
De controverse heeft al aanzienlijke slachtoffers geëist binnen het BBC-leiderschap. Directeur-generaal Tim Davie en hoofd nieuws Deborah Turness traden beiden af na publicatie van een uitgelekt intern memo dat bevestigde dat de toespraak was gemanipuleerd. Het memo, geschreven door voormalig BBC-adviseur Michael Prescott, beschuldigde de organisatie van systemische redactionele vooringenomenheid.
'De BBC heeft verantwoordelijkheid genomen voor dit ernstige redactionele falen,' zei BBC-voorzitter Samir Shah in een verklaring aan BBC News. 'Hoewel we excuses hebben aangeboden voor de fout, geloven we dat deze rechtszaak geen grond heeft en zullen we onze positie krachtig verdedigen.'
Juridische hobbels en implicaties voor persvrijheid
Trumps juridisch team staat voor aanzienlijke uitdagingen om hun zaak te bewijzen. Als publiek figuur moet Trump voldoen aan de 'werkelijke kwaadwilligheid' standaard die werd vastgesteld in het baanbrekende Hooggerechtshof-arrest New York Times Co. v. Sullivan uit 1964. Dit vereist bewijs dat de BBC wist dat de gemonteerde beelden vals waren of roekeloos handelde zonder zich om de waarheid te bekommeren.
Juridische experts merken op dat het Eerste Amendement sterke bescherming biedt aan mediaorganisaties. 'De lat voor lasterclaims door publieke figuren is bewust hoog gelegd om vrije meningsuiting en robuust politiek debat te beschermen,' legde constitutioneel rechtprofessor Elena Kagan uit in een interview met FindLaw.
Een andere complicerende factor is jurisdictie. De Panorama-documentaire werd uitgezonden in het VK en niet officieel in de Verenigde Staten. Trumps dagvaarding stelt echter dat inwoners van Florida via VPN-diensten of via BritBox, het streamingplatform van de BBC dat in Noord-Amerika beschikbaar is, toegang tot het programma konden krijgen.
Bredere context en politieke implicaties
Deze rechtszaak zet Trumps patroon van juridische acties tegen mediaorganisaties voort. De voormalige president heeft eerder zaken aangespannen tegen The New York Times, CBS, ABC en The Wall Street Journal, met wisselend succes. In 2024 behaalde hij een schikking van 16 miljoen dollar met Paramount over een '60 Minutes' interview en 15 miljoen dollar met ABC.
De BBC-controverse heeft ook bredere discussies op gang gebracht over mediavooringenomenheid en redactionele standaarden. Het uitgelekte Prescott-memo beschuldigde de BBC niet alleen van manipulatie van Trumps toespraak, maar ook van systemische problemen in de berichtgeving over transgenderkwesties en de Gaza-oorlog, wat leidde tot oproepen tot bredere hervormingen binnen de organisatie.
Terwijl de juridische strijd zich ontvouwt, zullen de grenzen van mediaverantwoordelijkheid, politieke meningsuiting en internationale jurisdictie op de proef worden gesteld. Met 10 miljard dollar op het spel en fundamentele principes van persvrijheid in de weegschaal, belooft deze zaak een van de meest nauwlettend gevolgde mediarechtszaken van het decennium te worden.
Nederlands
English
Deutsch
Français
Español
Português