Verdachte bekent moord op Japanse oud-premier Abe bij processtart

Proces begint met schuldbekentenis in geruchtmakende moordzaak

Het moordproces tegen voormalig Japans premier Shinzo Abe is vandaag begonnen met de bekentenis van verdachte Tetsuya Yamagami. De 45-jarige man verklaarde voor de rechtbank in Nara 'Het is allemaal waar' toen hem naar de aanklachten werd gevraagd, waarmee hij zijn schuld bekende in de moord op Japans langstzittende premier.

Veiligheid en publieke belangstelling op historisch niveau

De sfeer in de rechtszaal was gespannen met strikte veiligheidsmaatregelen, waaronder meerdere bewakers en een doorzichtige wand die Yamagami van het publiek scheidde. Lokale verslaggevers merkten op dat de belangstelling voor de zaak uitzonderlijk groot was, met 727 aanmeldingen voor slechts 32 beschikbare openbare zitplaatsen. 'De veiligheidsmaatregelen waren ongekend voor een Japanse rechtszaak,' merkte een rechtbankwaarnemer op.

Abe, 67 jaar oud, werd op 8 juli 2022 van achteren beschoten tijdens een verkiezingstoespraak in de stad Nara. De oud-premier werd geraakt in borst en nek, waarbij artsen later bevestigden dat zijn hart was geraakt. Hij overleed in het ziekenhuis aan zijn verwondingen, wat de eerste moord op een voormalig Japans premier sinds 1936 betekende.

Motief onthuld: familieband met controversiële kerk

Yamagami's motief, zoals bekendgemaakt aan onderzoekers, ontstond uit wrok tegen de Family Federation for World Peace and Unification, voorheen bekend als de Verenigingskerk. De verdachte beweerde dat zijn moeder failliet was gegaan na het doneren van ongeveer 100 miljoen yen aan de religieuze organisatie, en hij geloofde dat Abe banden had met de groep.

De zaak heeft geleid tot hernieuwde aandacht voor de relatie tussen Japanse politici en de controversiële religieuze beweging. 'Dit proces gaat niet alleen over de misdaad van één man, maar over de bredere maatschappelijke problemen die tot deze tragedie hebben geleid,' zei politiek analist Kenji Tanaka.

Rechtsstrategie en geschil over wapenaanklacht

Hoewel Yamagami de moordaanklacht heeft toegegeven, betwist zijn verdediging de aparte aanklacht voor wapenbezit. Verdedigingsadvocaten stellen dat het zelfgemaakte wapen dat bij de moord werd gebruikt - gemaakt van metalen buizen - niet onder de Japanse wapenwet zou moeten vallen.

Het Openbaar Ministerie zal naar verwachting de maximumstraf eisen, met het argument dat het geweld 'gepland, kwaadwillig en met verstrekkende maatschappelijke gevolgen' was. De verdediging vraagt ondertussen om verzachting vanwege Yamagami's moeilijke levensomstandigheden.

Bredere impact op Japanse samenleving

De moord heeft diepgaande gevolgen gehad voor de Japanse politiek en veiligheid. Na Abe's dood versterkte Japan in 2024 zijn al strenge wapenwetten, specifiek gericht op zelfgemaakte vuurwapens en online tutorials voor het maken van dergelijke wapens.

De zaak leidde ook tot wijdverbreid onderzoek naar de activiteiten van de Verenigingskerk in Japan. In maart 2025 beval de rechtbank in Tokio de ontbinding van de religieuze organisatie vanwege het veroorzaken van 'een ongekend grote hoeveelheid schade' door twijfelachtige donatiepraktijken, waarbij meer dan 19,4 miljard yen aan schade aan volgelingen werd erkend.

Wat volgt in het juridische proces

Het proces is gepland voor 19 zittingen met een uitspraak verwacht op 21 januari 2026. De procedure zal zich voornamelijk richten op de strafmaat in plaats van op schuld, gezien Yamagami's bekentenis. De precieze strafeis van het Openbaar Ministerie wordt in de komende dagen bekendgemaakt.

Terwijl Japan blijft worstelen met de nasleep van deze historische moord, vertegenwoordigt het proces een kritiek moment voor het rechtssysteem van het land en het voortdurende onderzoek naar politieke veiligheid en religieuze invloed in het openbare leven.