Bolsonaro in beroep tegen celstraf van 27 jaar voor couppoging

Voormalig Braziliaans president vecht veroordeling aan

De advocaten van voormalig Braziliaans president Jair Bolsonaro hebben formeel beroep aangetekend tegen zijn gevangenisstraf van 27 jaar voor het beramen van een couppoging na zijn verkiezingsnederlaag in 2022. Het beroep, ingediend op 27 oktober 2025, betwist het vonnis van het Hooggerechtshof van september waarin Bolsonaro schuldig werd bevonden aan vijf misdrijven, waaronder deelname aan een gewapende criminele organisatie, poging tot gewelddadige afschaffing van de democratie en het organiseren van een staatsgreep.

Juridische strijd intensiveert

In een 85 pagina's tellende motie betoogden Bolsonaro's advocaten dat de uitspraak van het Hooggerechtshof 'dubbelzinnigheden, onvolledigheden, tegenstrijdigheden en onduidelijkheden' bevat die heroverweging rechtvaardigen. Het juridische team had eerder aangekondigd direct na de veroordeling van 11 september in beroep te gaan.

De couppoging, waarvan aanklagers zeggen dat deze plannen omvatte om de huidige president Luiz Inácio Lula da Silva, vicepresident Geraldo Alckmin en Hooggerechtshofrechter Alexandre de Moraes te vermoorden, zou volgens Deutsche Welle alleen zijn mislukt door gebrek aan militaire steun. 'Dit was een gecoördineerde poging om de democratische instellingen van Brazilië te ondermijnen,' zei aanklager Carlos Fernando dos Santos Lima in gerechtsdocumenten.

Huisarrest blijft van kracht

De 70-jarige voormalige president blijft onder huisarrest in Brasília terwijl het beroepsproces verloopt. De rechters van het Hooggerechtshof hebben geen specifieke termijn om de beroepsargumenten te onderzoeken, en Bolsonaro kan pas worden vastgezet als alle juridische rechtsmiddelen zijn uitgeput.

Bolsonaro's gezondheidsproblemen, waaronder een recente diagnose van huidkanker en complicaties van een messteek in 2018, zouden hem mogelijk in staat kunnen stellen om onder huisarrest zijn straf uit te zitten als de veroordeling wordt gehandhaafd. 'Zijn medische toestand vereist continue monitoring,' verklaarde zijn arts Dr. Antonio Luiz Macedo in medische rapporten geciteerd door Le Monde.

Politieke gevolgen

De veroordeling volgt op de aanslagen van 8 januari 2023, toen ongeveer 5.000 aanhangers van Bolsonaro het Hooggerechtshof, het Nationaal Congres en het Presidentieel Paleis bestormden en vernielden, in een poging Lula's verkiezingsoverwinning ongedaan te maken. Het geweld resulteerde in meer dan 80 gewonden en R$16 miljoen aan materiële schade volgens Wikipedia.

Politiek analist Maria Silva merkte op: 'Dit beroep vertegenwoordigt het volgende hoofdstuk in de voortdurende democratische crisis van Brazilië. De uitkomst zal diepgaande gevolgen hebben voor de politieke stabiliteit van het land en de rechtsstaat.'

Bolsonaro, die van 2019-2023 diende als de 38e president van Brazilië, blijft tot 2030 uitgesloten van het bekleden van openbare functies vanwege eerdere uitspraken van het verkiezingshof over zijn ongegronde fraudeclaims tegen het Braziliaanse stemsysteem.