NAVO-chef Rutte opende de top in Den Haag met nadruk op eenheid en de cruciale 5%-defensienorm. Hij verzekerde Amerikaanse betrokkenheid maar riep op tot hogere Europese bijdragen, en behandelde Oekraïne-kwesties. Leiders worden verwacht de nieuwe norm morgen formeel vast te stellen.

NAVO-top opent met focus op defensie-uitgaven
NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte opende vandaag officieel de alliantietop in Den Haag tijdens een Publiek Forum. Rutte verwelkomde aanwezigen en beantwoordde vragen van burgers uit diverse lidstaten, waarbij hij voortdurend de kracht van de alliantie benadrukte en de noodzaak van hogere defensiebudgetten.
Kernagendapunten top
Het hoofdonderwerp blijft het verhogen van defensie-uitgaven tot 5% van het bbp, een significante verhoging ten opzichte van de huidige 2%-norm. De nieuwe standaard bestaat uit twee componenten: 3,5% voor directe militaire uitgaven en 1,5% voor defensiegerelateerde initiatieven.
Onderwerpen als Oekraïnes toekomst binnen NAVO-verband en reacties op Russische dreigingen komen aan bod, met name door versterking van de oostflank. Rutte benadrukte het belang van eensgezindheid: "Eenheid is ons sterkste wapen."
Amerikaanse betrokkenheid en lastendeling
Rutte verwierp zorgen over Amerikaanse inzet: "De president en leiderschap zijn volledig toegewijd." Wel gaf hij aan dat Canada en Europese landen hun bijdragen moeten verhogen, wat hij "eerlijk" noemde, verwijzend naar EU-Canada partnerschappen.
Oekraïne-conflict
De secretaris-generaal prees ex-president Trump voor het doorbreken van diplomatieke patstellingen, maar relativeerde eerdere gesprekken wegens Russische onserieusheid. Rutte benadrukte dat toekomstige akkoorden moeten garanderen dat "Poetin nooit Oekraïens grondgebied zal proberen in te nemen."
Maatschappelijk draagvlak
Over publieke steun voor hogere uitgaven citeerde Rutte Nederlands onderzoek dat wijst op bewustzijn van Russische dreigingen: "We leven niet in 'happy land' sinds de Muur viel." Data over verminderde steun bij impact op binnenlandse programma's liet hij achterwege.
Demissionair premier Schoof onderschreef eenheidsthema's. De top eindigt morgen met verwachte formele vaststelling van de 5%-norm, na voorafgaand akkoord op ontwerpteksten.