VS-Oekraïne gesprekken: vrede hangt af van Rusland

Hoogspanning in Miami bij voortdurende vredesbesprekingen

Voor de derde dag op rij zijn Amerikaans speciaal gezant Steve Witkoff en Oekraïense onderhandelaars verwikkeld in intensieve gesprekken in Miami, Florida, in een poging een weg naar vrede te vinden in de Russische oorlog tegen Oekraïne. De gesprekken, waar ook Jared Kushner - de schoonzoon van voormalig president Donald Trump - bij betrokken is, vertegenwoordigen een van de belangrijkste diplomatieke inspanningen van 2025 om een einde te maken aan het conflict dat Europa sinds 2022 teistert.

Beide partijen zijn het eens over één fundamenteel principe: 'Een einde aan de oorlog hangt af van de bereidheid van Rusland om vrede te sluiten,' zoals Witkoff op sociale mediaplatform X verklaarde. Deze erkenning benadrukt de centrale uitdaging waar onderhandelaars voor staan - terwijl Oekraïne en zijn westerse bondgenoten kaders voor vrede kunnen voorbereiden, moet Moskou uiteindelijk kiezen om zijn agressie te beëindigen.

De onderhandelingen in Miami: wat staat er op het spel?

De gesprekken in Miami volgen op een kritiek vijf uur durend overleg tussen Witkoff, Kushner en de Russische president Vladimir Poetin afgelopen dinsdag in Moskou. Die ontmoeting, door Russische functionarissen omschreven als 'nuttig, constructief en betekenisvol' maar uiteindelijk zonder doorbraak, vormde de basis voor de huidige Amerikaans-Oekraïense besprekingen.

Oekraïense vertegenwoordigers bij de gesprekken in Miami zijn onder meer minister van Defensie Rustem Oemerov en generaal Oleksandr Hnatov, stafchef van de Oekraïense strijdkrachten. Hun aanwezigheid duidt op de militaire dimensie van deze onderhandelingen, met name wat betreft veiligheidsregelingen voor een naoorlogs Oekraïne.

Volgens bronnen dicht bij de gesprekken omschrijven beide partijen de onderhandelingen als 'constructief' en zijn ze overeengekomen over 'noodzakelijke afschrikmiddelen om een duurzame vrede te waarborgen.' Opvallend afwezig in officiële verklaringen is echter elke vermelding van 'veiligheidsgaranties' - een belangrijke Oekraïense eis die formele toezeggingen van westerse landen zou opleveren om Oekraïne te verdedigen tegen toekomstige Russische agressie.

Oekraïnes niet-onderhandelbare punten: soevereiniteit en veiligheid

In een gezamenlijke verklaring van donderdag benadrukte Oemerov opnieuw de kernprioriteiten van Oekraïne: 'onafhankelijkheid, bescherming van de soevereiniteit, veiligheid van burgers en een welvarende democratische toekomst.' Deze principes vertegenwoordigen Oekraïnes rode lijnen in elk vredesakkoord.

De besprekingen hebben naar verluidt vooruitgang geboekt bij het ontwikkelen van een veiligheidskader voor naoorlogs Oekraïne. Details blijven echter strikt geheim. Europese leiders, met name de Franse president Emmanuel Macron, hebben het belang van veiligheidsgaranties benadrukt. Tijdens een recent bezoek aan Peking verklaarde Macron: 'Oekraïne heeft veiligheidsgaranties nodig om er zeker van te zijn dat Rusland na een einde van de oorlog niet opnieuw aanvalt. Het is essentieel dat de VS, Europa en Oekraïne samen optrekken.'

Dit Europese perspectief benadrukt de groeiende bezorgdheid over marginalisering in onderhandelingen tussen Washington en Moskou. Een Russische diplomaat klaagde onlangs dat Europese bondgenoten van Kyiv 'voortdurend eisen stellen die onacceptabel zijn voor Moskou' en 'Washington en Moskou niet helpen een oplossing te vinden voor Oekraïense kwesties.'

De Poetin-factor en diplomatieke uitdagingen

De onderhandelingen in Miami vinden plaats tegen de achtergrond van voortdurende Russische militaire druk. Ondanks diplomatieke inspanningen gaan Russische troepen door met offensieve operaties langs de frontlinies, in een poging meer Oekraïens grondgebied te veroveren terwijl de gesprekken doorgaan.

Oekraïens president Volodymyr Zelensky en Europese leiders hebben Poeten herhaaldelijk beschuldigd van het opzettelijk vertragen en frustreren van onderhandelingen terwijl hij militaire winst nastreeft. Dit patroon heeft eerdere diplomatieke inspanningen gekenmerkt, die uiteindelijk allemaal geen duurzame vredesovereenkomst hebben opgeleverd.

De aanpak van de Trump-administratie, die sterk leunt op persoonlijke diplomatie via figuren als Witkoff en Kushner in plaats van traditionele State Department-kanalen, vertegenwoordigt een significante breuk met eerder Amerikaans beleid. Beide mannen hebben geen Senaatsbevestiging voor hun rollen, wat vragen oproept over de formele autoriteit van hun diplomatieke inspanningen.

Vooruitblik: de weg naar vrede

Terwijl de gesprekken in Miami doorgaan, blijven verschillende kritieke vragen onbeantwoord. Zal Rusland een akkoord accepteren dat de Oekraïense soevereiniteit over gebieden die momenteel door Russische troepen worden bezet, behoudt? Welke veiligheidsregelingen zullen Oekraïnes behoefte aan bescherming bevredigen zonder verdere Russische agressie uit te lokken? En hoe zullen Europese landen worden geïntegreerd in een uiteindelijk akkoord?

De inzet kan niet hoger zijn. Met honderdduizenden doden, miljoenen ontheemden en de Europese veiligheid fundamenteel hervormd door bijna drie jaar oorlog, vertegenwoordigen de gesprekken in Miami misschien wel de meest veelbelovende diplomatieke opening sinds het conflict begon. Maar zoals Witkoffs verklaring duidelijk maakt, hangt succes uiteindelijk niet af van wat er in Florida gebeurt, maar van beslissingen die in het Kremlin worden genomen.

Voor meer achtergrond over het conflict, zie Wikipedia's overzicht van de Russisch-Oekraïense Oorlog. Aanvullende verslaggeving over de Moskou-ontmoeting is beschikbaar van ABC News en analyse van het vredesproces van USA Today.