Duitse bendes smokkelen gestolen frituurolie naar Nederland

Criminele netwerken stelen gebruikt frituurvet in Duitsland

Georganiseerde misdaadgroepen in Duitsland hebben een onverwachte maar lucratieve criminele activiteit ontdekt: het stelen van gebruikt frituurvet van restaurants en snackbars, waarna ze het over de grens naar Nederland smokkelen voor illegale doorverkoop. Volgens rapporten van het Duitse nieuwsprogramma Die Tagesschau breken deze criminele netwerken in bij binnenplaatsen van bars en fastfoodrestaurants, gieten het gebruikte frituurvet over in lege jerrycans, of stelen hele vaten met afvalvet.

'Dit heeft me dit jaar al 40.000 euro gekost,' vertelde een recyclingondernemer aan Tagesschau. Landelijk worden de diefstallen geschat op miljoenen euro's per jaar, wat een aanzienlijke financiële last vormt voor legitieme recyclingbedrijven.

De Lucratieve Zwarte Markt voor 'Vloeibaar Goud'

Gebruikt frituurvet is veranderd van restaurantafval in een waardevol handelsproduct, vooral sinds de Russische invasie van Oekraïne de olieprijzen deed stijgen. Normaal gesproken verkopen horecabedrijven hun gebruikte frituurvet aan recyclingbedrijven die het verwerken tot biobrandstof. De verkoop van 1.000 kilogram verwerkt frituurvet levert ongeveer 900 euro op, wat het een aantrekkelijk doelwit maakt voor criminele ondernemingen.

De prijs van frituurolie is sinds het begin van de oorlog verdubbeld, volgens branche-experts. 'Frituurolie is duurder geworden,' legt Frans van Rooij van de Nederlandse branchevereniging voor frituurders ProFri uit. 'Sinds de oorlog in Oekraïne begon, is de prijs enorm gestegen.' Deze prijsstijging heeft wat ooit als afval werd beschouwd veranderd in wat sommigen 'vloeibaar goud' noemen.

Grensoverschrijdende Smokkeloperatie

Wat deze criminele activiteit bijzonder opmerkelijk maakt, is het grensoverschrijdende karakter. Het gestolen frituurvet wordt vanuit Duitsland naar Nederland gesmokkeld, hoewel de exacte redenen voor deze grensoverschrijdende beweging onduidelijk blijven. Een recyclingondernemer die met Duitse media sprak, heeft zelf maatregelen genomen door de vaten waarmee hij frituurvet transporteert uit te rusten met GPS-volgsystemen. Zijn onderzoek toonde aan dat gestolen frituurvet consequent in Nederland terechtkomt.

Frans van Rooij betwijfelt of het gestolen Duitse vet legaal wordt doorverkocht in Nederland vanwege strenge regelgeving. 'Bedrijven die het oude vet innemen en verwerken, moeten dat ook registreren,' stelt hij. 'Die kunnen gestolen vet echt niet zomaar innemen.' Hij voegt toe dat hij geen meldingen heeft ontvangen van Nederlandse ondernemers over gestolen frituurvet, wat hij toeschrijft aan strengere Nederlandse regels die vereisen dat afvalcontainers veilig worden opgeslagen en afgesloten.

Een Groeiend Europees Probleem

Hoewel het aanvankelijk leek om geïsoleerde incidenten te gaan, erkennen Duitse autoriteiten dit nu als een landelijk probleem dat meerdere deelstaten treft. Ondanks druk van deelstaatministers van justitie is er nog geen landelijke actie ondernomen om de diefstallen aan te pakken. Dit gebrek aan gecoördineerde reactie heeft criminele netwerken in staat gesteld met relatieve straffeloosheid te opereren.

Het fenomeen is niet beperkt tot Duitsland. Volgens Europol's georganiseerde misdaadrapport 2025 richten criminele bendes in heel Europa zich steeds vaker op hoogwaardige voedselproducten en grondstoffen. Soortgelijke diefstallen van frituurolie zijn gemeld in het VK, waar criminele bendes pubs en supermarkten targeten in georganiseerde operaties.

Nederlandse Regels Bieden Bescherming

Nederland lijkt minder getroffen te worden door dit type criminaliteit, grotendeels dankzij strengere regelgeving voor de opslag en verwerking van gebruikt frituurvet. De Nederlandse politie bevestigt dat ze diefstallen registreren, maar niet specifiek het stelen van frituurolie als aparte categorie bijhouden. 'Maar ik durf met bijna 100 procent zekerheid te zeggen dat frituurdiefstal in Nederland niet voorkomt,' verklaarde een politiewoordvoerder.

Het regelgevingskader in Nederland vereist goede documentatie en tracking van gebruikt frituurvet van inname tot verwerking. Dit creëert een papieren spoor dat het moeilijk maakt voor gestolen olie om de legitieme toeleveringsketen binnen te komen. Bovendien moeten afvalcontainers veilig worden opgeslagen en afgesloten, wat fysieke barrières biedt tegen diefstal.

Bredere Implicaties voor Biobrandstofindustrie

De diefstal van gebruikt frituurvet heeft implicaties die verder gaan dan alleen criminele activiteit. De biobrandstofindustrie is afhankelijk van consistente aanvoer van gebruikt frituurvet om duurzame biodiesel te produceren. Verstoringen in deze toeleveringsketen kunnen de beschikbaarheid en prijsstelling van biobrandstoffen beïnvloeden, die steeds belangrijker worden in Europa's transitie naar hernieuwbare energiebronnen.

Duitsland en Nederland voeren beide beleidswijzigingen door die de Europese vraag naar biodiesel zouden kunnen hervormen, volgens recente marktanalyses. Duitsland plant een einde aan dubbele telling voor geavanceerde biobrandstoffen in zijn broeikasgasquotesysteem vanaf 1 januari 2026, terwijl Nederland bepaalde biodieseltypes anders zal behandelen voor maritiem versus wegvervoer onder de komende implementatie van de Renewable Energy Directive (RED).

Deze beleidswijzigingen komen te midden van stijgende biodieselprijzen, waarbij sommige variëteiten de afgelopen weken met $40-42 per metrische ton zijn gestegen. De criminele diefstal van frituurvetgrondstof zou een reeds dynamische markt verder kunnen compliceren.

Vooruitblik: Oplossingen en Uitdagingen

Het aanpakken van deze opkomende criminele onderneming vereist gecoördineerde actie tussen Duitse en Nederlandse autoriteiten, evenals samenwerking met de recycling- en biobrandstofindustrieën. Sommige bedrijven nemen al proactieve maatregelen, zoals het installeren van GPS-tracking op oliecontainers en het verbeteren van fysieke beveiliging.

Het grensoverschrijdende karakter van de criminaliteit brengt echter jurisdictionele uitdagingen met zich mee. Duitse autoriteiten moeten een gecoördineerde nationale reactie ontwikkelen, terwijl Nederlandse officials waakzaam moeten blijven om te voorkomen dat hun land een markt voor gestolen goederen wordt. Brancheverenigingen pleiten voor betere monitoringtechnologie en strengere straffen voor wat traditioneel als kleine criminaliteit werd behandeld maar is geëvolueerd tot georganiseerde grondstoffenfraude.

Zoals een getroffen ondernemer opmerkte: 'Wat begon als geïsoleerde incidenten is uitgegroeid tot een systematische criminele operatie die legitieme bedrijven miljoenen kost.' De oplossing vereist niet alleen handhavingsactie, maar ook industriële samenwerking en mogelijk regelgevingsaanpassingen om dit steeds waardevollere product te beschermen tegen criminele uitbuiting.