NASA toont nieuwe beelden van interstellaire komeet 3I/ATLAS

Historische waarneming van zeldzame interstellaire bezoeker

NASA heeft verbluffende nieuwe beelden vrijgegeven van de interstellaire komeet 3I/ATLAS, slechts het derde bevestigde object van buiten ons zonnestelsel dat ooit is waargenomen terwijl het door onze kosmische buurt raast. De komeet, ontdekt op 1 juli 2025 door de door NASA gefinancierde ATLAS-surveytelescoop in Chili, raast met snelheden van meer dan 220.000 kilometer per uur door ons zonnestelsel.

'We hebben de instrumenten gepusht tot voorbij hun normale kunnen,' zei Nicky Fox, adjunct-directeur van NASA's Science Mission Directorate, tijdens de presentatie van de nieuwe beelden. 'Dit vertegenwoordigt een echt unieke kans om materiaal uit een ander sterrenstelsel te bestuderen.'

Meerdere ruimtevaartuigen vangen zeldzame gebeurtenis vast

NASA coördineerde een ongekende waarneemcampagne waarbij bijna 20 verschillende ruimtemissies betrokken waren. De Mars Reconnaissance Orbiter maakte de dichtstbijzijnde beelden vanaf slechts 31 miljoen kilometer afstand, terwijl de James Webb-ruimtetelescoop, Marsrover Perseverance en tal van andere ruimtevaartuigen bijdroegen aan de uitgebreide dataset.

De HiRISE-camera van de Mars Reconnaissance Orbiter legde vast wat wetenschappers omschrijven als een 'wazige witte bal' - de karakteristieke coma van stof en gas rond de kern van de komeet. 'Het ziet eruit als een komeet, het gedraagt zich als een komeet, alles wijst erop dat het een komeet is,' benadrukte Amit Kshatriya, NASA's adjunct-directeur voor exploratiesysteemontwikkeling.

Wetenschappelijke betekenis en samenstelling

Astronomen zijn bijzonder enthousiast over de ongebruikelijke chemische samenstelling van 3I/ATLAS. Waarnemingen van de James Webb-ruimtetelescoop onthulden dat de komeet ongewoon rijk is aan kooldioxide, met kleinere hoeveelheden waterijs, waterdamp, koolmonoxide en carbonylsulfide. Deze samenstelling suggereert dat de komeet zich vormde in een veel koudere regio van zijn thuissterrenstelsel dan typische kometen in ons zonnestelsel.

'Een komeet bestaat uit een kern van een paar kilometer en daaromheen heb je een hulsel van gas en stof, daardoor kun je de kern niet goed zien, en hij heeft ook een staart,' legde astronoom Lucas Ellerbroek uit. '3I/ATLAS heeft al die dingen, en er is ook ontdekt dat er veel kooldioxide bij is, wat iets zegt over de plek waar hij vandaan komt in het sterrenstelsel waaruit hij is weggeslingerd.'

Buitenaardse speculaties weerlegd

Ondanks wijdverspreide speculaties op sociale media en forums over de mogelijkheid dat 3I/ATLAS een buitenaards ruimteschip zou zijn, waren NASA-functionarissen ondubbelzinnig in hun beoordeling. 'Er is niets dat ons zou doen geloven dat het iets anders dan een komeet is,' verklaarde Nicky Fox, waarmee theorieën die sinds de ontdekking van de komeet de ronde deden, werden weggenomen.

De komeet volgt in de voetsporen van twee eerdere interstellaire bezoekers: 1I/'Oumuamua ontdekt in 2017 en 2I/Borisov in 2019. 3I/ATLAS vertegenwoordigt echter de meest uitgebreide studie mogelijkheid tot nu toe, dankzij geavanceerde instrumentatie en strategische positionering van meerdere ruimtevaartuigen.

Toekomstige waarnemingen en vertrek

3I/ATLAS zal op 19 december 2025 zijn dichtste nadering tot de aarde maken, waarbij hij op een veilige afstand van ongeveer 270 miljoen kilometer passeert. De komeet zal vervolgens in maart 2026 de baan van Jupiter kruisen voordat hij uiteindelijk ons zonnestelsel volledig verlaat.

'Dit is echt een buitenkans voor sterrenkundigen,' merkte Ellerbroek op. 'Er zijn al bijna honderd papers over verschenen en we zullen er nog veel meer krijgen. Ik hoop op meer details over de grootte, samenstelling en baan van de komeet.'

Wetenschappers verwachten in de komende jaren meer interstellaire objecten te ontdekken naarmate geavanceerde observatoria zoals het Vera Rubin Observatory in Chili in bedrijf komen, die elke paar nachten grote delen van de hemel scannen en de detectiecapaciteit voor deze zeldzame kosmische bezoekers vergroten.

Voor meer informatie over NASA's waarnemingen van interstellaire objecten, bezoek NASA's officiële kometenwetenschapspagina.