
Rechter verklaart sancties ongrondwettelijk
Een federale rechter in de VS heeft de sancties van president Trump tegen het Internationaal Strafhof (ICC) ongeldig verklaard, omdat ze in strijd zijn met de grondwettelijke vrijheid van meningsuiting. De sancties, ingesteld in februari 2025, hielden financiële straffen en visumbeperkingen in voor personen die het ICC helpen bij onderzoeken naar Amerikaanse burgers of bondgenoten.
Impact op internationale gerechtigheid
De sancties belemmerden het werk van het ICC aanzienlijk, vooral onderzoeken naar vermeende oorlogsmisdaden in Afghanistan en Gaza. Het in Den Haag gevestigde hof is afhankelijk van internationale samenwerking voor bewijsvergaring en getuigenverhoren, wat onder het sanctieregime sterk beperkt werd.
Rechterlijke motivering
De rechter oordeelde: 'Het presidentiële decreet beperkt de vrijheid van meningsuiting meer dan nodig is om het beoogde doel te bereiken.' Ze benadrukte dat de sancties elke samenwerking met het ICC bestraften, ongeacht of die betrekking had op onderzoeken naar de VS, Israël of andere bondgenoten.
Politieke context en reacties
De Trump-regering voerde de sancties in na ICC-onderzoeken naar mogelijke oorlogsmisdaden door Amerikaanse troepen in Afghanistan en Israëlische acties in Gaza. Noch het Witte Huis noch het ICC hebben gereageerd op de uitspraak. President Trump heeft gerechtelijke vonnissen die zijn beleid tegenwerken vaak genegeerd.
Mandaat van het ICC
Het in 2002 opgerichte ICC vervolgt genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid wanneer nationale rechtbanken niet kunnen of willen optreden. Met 125 lidstaten beschikt het hof over geen eigen handhavingsmacht en is afhankelijk van internationale samenwerking. De VS heeft het Rome Statuut nooit geratificeerd.