EU keurt digitaal rijbewijs en nieuwe regels goed

Grote hervorming EU-rijbewijsstelsel

Het Europees Parlement heeft definitief ingestemd met ingrijpende hervormingen van het Europese rijbewijsstelsel, waarbij een digitaal rijbewijs wordt geïntroduceerd en belangrijke wijzigingen worden doorgevoerd om de verkeersveiligheid in de hele unie te verbeteren. Deze nieuwe wetgeving vormt de meest uitgebreide update van de EU-rijbewijsregels in decennia en past in de EU-strategie voor 'Vision Zero' - het ambitieuze doel om tegen 2050 geen verkeersdoden meer te hebben.

Digitale transformatie en langere geldigheid

Een van de meest opvallende wijzigingen is de introductie van een digitaal rijbewijs dat toegankelijk is via smartphone. Deze moderne aanpak zal naast traditionele fysieke rijbewijzen blijven bestaan, waardoor burgers de flexibiliteit hebben om hun voorkeursformaat te kiezen. De geldigheidsduur van auto- en motorrijbewijzen wordt ook verlengd van de huidige 10 jaar naar maximaal 15 jaar in de meeste lidstaten, hoewel individuele landen kunnen kiezen voor kortere periodes.

'Burgers in heel Europa zullen rechtstreeks profiteren van deze tastbare verbeteringen,' zei Jutta Paulus, de rijbewijsrapporteur van het Europees Parlement, waarbij ze de directe voordelen benadrukte die burgers van deze hervormingen zullen ervaren.

Verbeterde veiligheidsmaatregelen en training

De hervormingen leggen grote nadruk op het verbeteren van de verkeersveiligheid door uitgebreidere trainings- en testvereisten. Aspirant-bestuurders krijgen te maken met uitgebreidere theorie-examens die specifiek kennis van verkeersrisico's testen, waaronder bewustwording van dode hoeken, de gevaren van mobiel telefoongebruik tijdens het rijden en bescherming van kwetsbare weggebruikers zoals voetgangers en fietsers.

Alle nieuwe aanvragers moeten nu medische keuringen ondergaan voordat ze hun rijbewijs ontvangen, inclusief controles op hart- en vaatziekten en ogentesten. Deze medische vereisten gelden ook voor bestuurders die hun rijbewijs willen verlengen, om zo de voortdurende geschiktheid om te rijden te waarborgen.

Grensoverschrijdende handhaving en sancties

Een baanbrekende wijziging maakt EU-brede rijontzeggingen mogelijk bij ernstige verkeersovertredingen. Dit betekent dat bestuurders die overtredingen begaan zoals rijden onder invloed of het veroorzaken van ongevallen met dodelijke afloop of letsel, hun rijbevoegdheid in de hele Europese Unie kunnen worden ontnomen.

'Vandaag is een belangrijke stap vooruit voor de verbetering van de verkeersveiligheid. Een sterker en doeltreffender systeem voor toezicht en handhaving zal ongevallen helpen voorkomen en levens helpen redden,' verklaarde Matteo Ricci, de parlementariër die rapporteert over rijontzeggingen.

Dit lost een belangrijke handhavingskloof op waarbij ongeveer 40% van de in het buitenland gepleegde verkeersovertredingen voorheen onbestraft bleef.

Strengere regels voor beginnende bestuurders

Beginnende bestuurders krijgen te maken met strengere regels onder het nieuwe kader. Bestuurders met minder dan twee jaar rijervaring krijgen hogere boetes voor overtredingen zoals rijden onder invloed en het niet dragen van gordels. De wetgeving introduceert ook een verplichte proeftijd van twee jaar voor alle nieuwe bestuurders in de EU.

Zeventienjarigen kunnen nu in de hele EU rijbewijzen halen, hoewel ze tot hun 18e moeten worden begeleid door een gecertificeerde coach. Dit systeem heeft zich al bewezen in landen zoals Nederland, waar het in 2016 werd geïmplementeerd na een succesvol proefproject.

Nederland als voorloper

Verschillende van de nieuwe EU-regelgeving zijn al jaren van kracht in Nederland. Het Nederlandse beginnend-bestuurderssysteem bestempelt bestuurders al vijf jaar als 'beginners' na het behalen van hun rijbewijs, vergeleken met de nieuwe EU-standaard van twee jaar. Het begeleid rijden voor 17-jarigen is sinds 2016 operationeel en heeft positieve veiligheidsresultaten opgeleverd.

Lidstaten hebben nu drie jaar de tijd om deze nieuwe regelgeving in hun nationale wetgeving te implementeren, wat een belangrijke stap betekent naar geharmoniseerde rijstandaarden in de Europese Unie, terwijl landen de flexibiliteit behouden om bepaalde bepalingen aan te passen aan hun specifieke nationale context.