China Dwingt Xizang in Plaats van Tibet voor Gebiedsclaim

China's Taalkundige Campagne om Tibet te Herdefiniëren

China intensiveert zijn internationale campagne om de naam 'Tibet' te vervangen door de Chinese term 'Xizang' als onderdeel van een bredere strategie om zijn territoriale claim op de regio te versterken. De term 'Xizang,' wat letterlijk 'westelijke schatopslagplaats' betekent, wordt sinds 2023 systematisch gepromoot in officiële documenten en internationale communicatie, toen China een witboek publiceerde waarin het de enige aanvaardbare benaming in officiële contexten werd.

Historische Context en Politieke Betekenis

De naam 'Tibet' verscheen voor het eerst in Europese bronnen rond de 7e eeuw en is afgeleid van het Tibetaanse woord 'bod,' dat Tibetanen zelf voor de regio gebruiken. Daarentegen ontstond 'Xizang' tijdens de Ming-dynastie (1368-1644) maar werd pas systematisch gebruikt tijdens de Qing-dynastie (1644-1912) en vooral na de oprichting van de Volksrepubliek China in 1949. 'De naam Tibet is een van de laatste dingen die China de Tibetanen nog af kan nemen,' zegt Casper Wits, universitair docent aan de Universiteit Leiden.

Deze taalkundige verschuiving vertegenwoordigt meer dan alleen een naamsverandering—het is een berekende politieke strategie. Tijdens zijn recente bezoek aan Tibet verklaarde de Chinese president Xi Jinping dat het bestuur van Xizang volledig in lijn moet zijn met de strategie van de Chinese communistische partij, waarmee hij het politieke belang van deze terminologie benadrukte.

Soft Power en Internationale Implicaties

De campagne strekt zich uit buiten de grenzen van China via diplomatieke kanalen en internationale organisaties. 'Het woord Tibet draagt internationaal veel soft power met zich mee: het roept associaties op met een land, hoge bergen, cultuur en boeddhisme. Al deze beelden staan haaks op het Chinese idee dat Tibet volledig onderdeel is van China,' legt Wits uit.

China heeft enig succes geboekt met deze campagne, waarbij regeringen in Pakistan, Nepal en Bhutan recentelijk 'Xizang' hebben overgenomen in officiële documenten. Europese instellingen hebben echter weerstand getoond. Musea in Parijs en Londen kwamen onder vuur te liggen voor het gebruik van 'Xizang' in hun catalogi en museumteksten, en keerden uiteindelijk terug naar 'Tibet' na protesten van Tibetaanse belangenorganisaties wereldwijd.

Culturele Zorgen en Tibetaanse Reactie

Wangpo Tethong, directeur van de Nederlandse tak van de International Campaign for Tibet, uit diepe bezorgdheid over de Chinese hernoemingscampagne. 'Veel Tibetanen voelen dat hun cultuur en identiteit zwaar onder druk staan,' zegt Tethong. 'Alles wat Tibetaans is, moet verdwijnen, met als uiteindelijke doel te laten vergeten wat Tibet is: een regio met een lange geschiedenis van zelfbestuur.'

Deze zorgen lijken gerechtvaardigd gezien recente ontwikkelingen. Tijdens Xi's laatste bezoek aan Tibet riep hij op tot de 'verchinezing van religie,' wat bredere inspanningen weerspiegelt om de Tibetaanse cultuur te assimileren in de mainstream Chinese samenleving.

Mediainvloed en Toekomstvooruitzichten

China's groeiende mediainvloed speelt een cruciale rol in deze campagne. Volgens Wits richt Chinese soft power zich meer op het mondiale zuiden, met name Zuid-Amerika, Afrika en delen van Azië. De invloed van Chinese media in Afrika is de afgelopen jaren sterk toegenomen, en China Daily, een van China's grootste staatskranten, wordt nu uitgegeven in ongeveer 150 landen.

Hoewel de campagne beperkt succes heeft geboekt in Europa, geloven experts dat China's groeiende media-aanwezigheid kan leiden tot de geleidelijke adoptie van 'Xizang'-terminologie in het internationale discours, al dan niet opzettelijk. De strijd over namen vertegenwoordigt een fundamentele strijd over identiteit, soevereiniteit en historisch narratief die internationale betrekkingen en mensenrechtendiscussies blijft vormgeven.