Poetin bekent Russische raketten neerhaalden Azerbeidzjaans vliegtuig

Russische president erkent eindelijk verantwoordelijkheid voor dodelijke crash 2024

Russisch president Vladimir Poetin heeft voor het eerst openlijk toegegeven dat Russische luchtafweersystemen verantwoordelijk waren voor het neerhalen van een Azerbeidzjaans passagiersvliegtuig in december 2024, waarbij 38 mensen omkwamen. Het langverwachte schuldbekentenis kwam tijdens een ontmoeting met Azerbeidzjaans president Ilham Aliyev in Tadzjikistan op 9 oktober 2025, waar Poetin compensatie aan slachtofferfamilies en bestraffing van verantwoordelijken beloofde.

Het tragische incident

Azerbaijan Airlines Vlucht 8243, een Embraer E190 met 67 mensen aan boord van Bakoe naar Grozny, werd op 25 december 2024 zwaar beschadigd toen Russische Pantsir-S1 grond-luchtraketten ongeveer 10 meter van het vliegtuig ontploften tijdens pogingen om Oekraïense drones bij Grozny Airport tegen te houden. 'We hoorden explosies en toen begon het vliegtuig hevig te schudden,' herinnerde een overlevende zich in eerdere verklaringen aan onderzoekers.

Het beschadigde toestel probeerde uit te wijken maar kreeg hydraulisch falen, waarna het uiteindelijk neerstortte bij Aktau International Airport in Kazachstan. Van de 67 inzittenden kwamen 38 om het leven, waaronder beide piloten en een stewardess, terwijl 29 mensen gewond overleefden.

Maanden van diplomatieke spanning

Het incident had een jaarlange diplomatieke crisis tussen Rusland en Azerbeidzjan veroorzaakt. Aanvankelijk suggereerden Russische functionarissen dat de crash het gevolg was van weersomstandigheden of vogelinslagen, terwijl Azerbeidzjaanse onderzoekers snel vaststelden dat het vliegtuig was geraakt door raketfragmenten. 'Dit was geen ongeluk - dit was een opzettelijke poging om de waarheid te verbergen,' had president Aliyev in december 2024 verklaard.

Volgens The Moscow Times verslechterden de relaties verder met aanvullende incidenten, waaronder de dood van etnische Azerbeidzjanen in Rusland en vergeldingsarrestaties, wat analisten beschreven als de ergste bilaterale crisis in decennia.

Technisch defect of menselijke fout?

Poetin schreef het incident toe aan wat hij een 'technisch defect' noemde in Ruslands luchtafweersysteem, waarbij hij stelde dat raketten bedoeld voor Oekraïense drones gevaarlijk dicht bij het passagiersvliegtuig ontploften. Luchtvaartexperts betwijfelden deze verklaring echter, waarbij ze opmerkten dat juiste identificatieprotocollen zo'n incident hadden moeten voorkomen.

Meduza meldde dat onderzoekers fragmenten van Russische Pantsir-S raketten uit het vliegtuigromp hadden geborgen, wat overtuigend bewijs leverde van de oorzaak van de crash.

Compensatie en aansprakelijkheid

Tijdens de ontmoeting met Aliyev beloofde Poetin volledige compensatie voor slachtofferfamilies en verzekerde hij dat verantwoordelijken juridische consequenties zouden krijgen. 'We zullen ervoor zorgen dat gerechtigheid wordt gedaan en dat zulke tragedies nooit meer gebeuren,' verklaarde Poetin, hoewel hij geen specifiek compensatiebedrag of tijdschema voor juridische procedures noemde.

Het schuldbekentenis vertegenwoordigt een significante verschuiving in Moskou's positie, die eerder alleen vage excuses aanbood terwijl directe verantwoordelijkheid werd vermeden. Zoals gerapporteerd door CNN, uitten beide leiders de hoop dat deze erkenning zou helpen hun bilaterale relatie te herstellen, die door het incident en daaropvolgende diplomatieke confrontaties was verslechterd.

Breedere implicaties

De crash benadrukte aanhoudende zorgen over burgerluchtvaartveiligheid in conflictgebieden, vooral omdat Rusland zijn militaire operaties in Oekraïne voortzet. Luchtvaartautoriteiten wereldwijd hebben waarschuwingen uitgegeven over vliegen nabij Russisch luchtruim vanwege GPS-storingen en andere militaire activiteiten die risico's vormen voor burgerluchtvaart.

Het incident riep ook vragen op over Ruslands luchtafweerprotocollen en hun compatibiliteit met internationale luchtvaartveiligheidsnormen. Met dit schuldbekentenis kregen slachtofferfamilies eindelijk de officiële erkenning die ze bijna een jaar hadden gezocht, hoewel veel vragen over aansprakelijkheid en preventie onbeantwoord blijven.