EU verdeeld over Palestijnse staat terwijl erkenning groeit

Groeiende internationale steun voor Palestijnse staat

Tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York deze week vond een significante verschuiving plaats in de internationale erkenning van de Palestijnse staat. Zestien van de 27 EU-lidstaten hebben Palestina nu officieel erkend, wat een historisch moment betekent in het decennialange conflict.

Voorzitter van de Europese Raad António Costa bevestigde de ontwikkeling: 'Vanaf vandaag erkent een meerderheid van de EU-lidstaten de Palestijnse staat. Er is maar één weg vooruit—de tweestatenoplossing. Een veilige en erkende staat Israël. Een onafhankelijke, democratische, levensvatbare Palestijnse staat. Naast elkaar levend.'

Recente erkenninggolf

Frankrijk, België, Luxemburg, Portugal en Malta sloten zich aan bij de groeiende lijst van EU-landen die Palestina erkennen tijdens de VN-bijeenkomst. Dit volgt op eerdere erkenningen door Zweden (2014) en Slovenië, Spanje en Ierland (2024). De beweging vormt een significante diplomatieke uitdaging voor Israël en zijn belangrijkste bondgenoot, de Verenigde Staten.

Franse president Emmanuel Macron verklaarde bij de VN: 'De tijd voor vrede is gekomen, want we zijn slechts momenten verwijderd van het niet meer kunnen grijpen ervan.' Zijn verklaring kwam terwijl ook Australië, Groot-Brittannië, Canada en Portugal erkenning aankondigden.

Interne verdeeldheid EU

Ondanks het groeiende momentum blijft de Europese Unie diep verdeeld. Elf lidstaten, waaronder belangrijke machten Duitsland en Italië, blijven erkenning weerstaan en argumenteren dat staatvorming aan het einde van een onderhandeld vredesproces moet komen.

Duitse minister van Buitenlandse Zaken Johannes Wadephul legde Berlijns positie uit: 'In Gaza ervaren mensen een hel op aarde. Maar dit decennialange conflict kan niet worden opgelost door terreur, vernietiging en dood.' Hij benadrukte dat erkenning succesvolle onderhandelingen moet volgen.

Historische context en complicaties

Het erkenninglandschap onthult complexe historische patronen. Verschillende Midden- en Oost-Europese landen, waaronder Polen, Hongarije, Roemenië, Bulgarije en Cyprus, erkenden Palestina al in de jaren tachtig tijdens de Sovjet-periode. Sommigen, zoals Hongarije, zijn echter dichter bij Israëls positie onder premier Benjamin Netanyahu komen te staan.

Sanctiedebat intensiveert

Het erkenningdebat loopt parallel aan groeiende verdeeldheid over mogelijke sancties tegen Israël. Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen heeft maatregelen voorgesteld, waaronder het schrappen van Israëls handelsvoordelen met de EU.

Volgens de International Crisis Group kan erkenning alleen de realiteit op de grond niet veranderen. Zonder concrete maatregelen riskeert erkenning een afleiding te worden van de versnellende uitwissing van het Palestijnse leven.