Revolutionaire Digitale Atlas Brengt Oud Romeins Wegennet in Kaart
Een baanbrekende digitale atlas genaamd Itiner-e is gelanceerd, wat onderzoekers omschrijven als een Google Maps voor het Romeinse Rijk. Het uitgebreide platform brengt bijna 300.000 kilometer aan oude Romeinse wegen in kaart over 40 moderne landen, wat bijna het dubbele is van eerdere schattingen van het transportnetwerk van het rijk.
Jaren Onderzoek Achter het Project
Het project, geleid door archeoloog Tom Brughmans van de Universiteit van Aarhus in Denemarken, vertegenwoordigt jaren van internationaal samenwerkingsonderzoek. "Het is het meest raadselachtige onderwerp in de Romeinse archeologie," vertelde Brughmans aan New Scientist. "We hebben een spreekwoord dat zegt: alle wegen leiden naar Rome. Dus waarom kan ik in vredesnaam niet alle Romeinse wegen downloaden? Waar zijn ze?"
Onderzoekers verzamelden gegevens van archeologische opgravingen, historische bronnen, satellietbeelden, luchtfoto's en topografische kaarten om de meest gedetailleerde digitale reconstructie van het Romeinse wegennet ooit te maken. De dataset, gepubliceerd in Scientific Data, beslaat ongeveer 4 miljoen vierkante kilometer grondgebied dat ooit het Romeinse Rijk vormde op zijn hoogtepunt rond 150 na Christus.
Onzekerheid in Oude Routes
De makers benadrukken dat er aanzienlijke onzekerheid blijft bestaan over veel routes, vooral secundaire wegen. De kaart categoriseert wegen in drie zekerheidsniveaus: zeker, verondersteld en hypothetisch. Verrassend genoeg is slechts 2,8% van de in kaart gebrachte wegen met zekerheid bekend dat ze hun oorspronkelijke paden volgen.
"De Romeinen hebben een enorme impact gehad met dit wegennet," zegt archeoloog Adam Pažout, die aan het project heeft bijgedragen. Het onderzoek toont aan dat veel moderne Europese snelwegen nog steeds de paden van oude Romeinse wegen volgen, wat een opmerkelijke continuïteit over twee millennia demonstreert.
Historische Betekenis en Moderne Toepassingen
Het Romeinse wegennet was cruciaal voor militaire verplaatsingen, economische handel en administratieve controle van het uitgestrekte rijk. De nieuwe digitale bron zal onderzoekers helpen bestuderen hoe belangrijke historische gebeurtenissen zich over Europa verspreidden, waaronder het vroege christendom, volksverhuizingen en oude pandemieën.
Het Itiner-e platform stelt gebruikers in staat routes tussen oude steden te plannen en reistijden te berekenen met verschillende vervoerswijzen uit de Romeinse tijd. Gebruikers kunnen verkennen hoe lang reizen zouden hebben geduurd met ossenkar van Utrecht naar Rome of te voet van Nijmegen naar Keulen, wat ongekende inzichten biedt in oude mobiliteitspatronen.
Het project vertegenwoordigt een grote vooruitgang in de digitale archeologie en zal dienen als een fundamentele bron voor historici, archeologen en liefhebbers die geïnteresseerd zijn in de transportinfrastructuur van de Romeinse wereld.