Politieke crisis dwingt president Rajoelina tot vlucht naar Frankrijk
De president van Madagaskar, Andry Rajoelina, is naar Frankrijk gevlucht na weken van massale protesten die de Afrikaanse eilandstaat hebben geschokt. Meerdere overheidsfunctionarissen, waaronder oppositieleider Randrianasoloniaiko, bevestigden dat Rajoelina werd geëvacueerd door een Frans militair vliegtuig na een deal met de Franse president Emmanuel Macron.
De protesten, die eind september 2025 begonnen, vormen de grootste demonstraties die Madagaskar in decennia heeft gezien. Wat begon als frustratie over chronische water- en stroomtekorten is uitgegroeid tot een bredere beweging die om Rajoelina's aftreden vraagt en systeemcorruptie aanpakt.
Militaire muiterij en regeringsinstorting
De situatie escaleerde dramatisch toen elementen van de strijdkrachten van Madagaskar zich bij de demonstranten voegden. Op 11 oktober 2025 muitten eenheden, waaronder de elite-eenheid Capsat, en riepen medesoldaten op om presidentiële orders te negeren. 'Dit gaat niet langer alleen over nutsvoorzieningen - dit gaat over het beëindigen van een corrupt systeem dat ons volk heeft gefaald,' zei een militaire officier die zich bij de protesten voegde.
Rajoelina had eerder beweerd dat er een couppoging gaande was, hoewel hij geen bewijs leverde. Zijn regering was al ontbonden op 29 september na dodelijke protesten waarbij volgens VN-cijfers minstens 22 mensen omkwamen, hoewel de regering slechts 12 doden erkende.
Diepgewortelde economische crisis
De protesten weerspiegelen diepere economische problemen in een van de armste landen ter wereld. Volgens gegevens van de Wereldbank leeft 75% van de 30 miljoen inwoners van Madagaskar onder de armoedegrens, terwijl bijna de helft van de kinderen onder de vijf jaar lijdt aan ondervoeding. De Verenigde Naties melden dat 78% van de bevolking in armoede leeft.
'We kunnen niet accepteren dat onze kinderen honger lijden terwijl de familie van de president met hun rijkdom pronkt,' zei een demonstrant in Antananarivo, verwijzend naar virale sociale media-posts die Rajoelina's dochter in designer kleding tonen en zijn zoon op elitescholen in Europa.
Internationale context en regionale trends
De protesten in Madagaskar maken deel uit van een bredere golf van door jongeren geleide bewegingen in Afrika en Azië. Soortgelijke demonstraties vonden plaats in Kenia, Nepal en Marokko, waar Generation Z-activisten corrupte regeringen en economische ongelijkheid uitdagen.
Rajoelina, die de dubbele Malagassisch-Franse nationaliteit heeft, domineert de politiek van Madagaskar sinds hij aan de macht kwam na een politieke crisis in 2009. Zijn recente herverkiezing in 2023 werd geboycot door grote oppositiepartijen, wat vragen opwierp over zijn legitimiteit.
De Franse regering heeft niet officieel gereageerd op Rajoelina's aankomst, maar bronnen geven aan dat diplomatieke inspanningen gaande zijn om de situatie te stabiliseren. Ondertussen staat Madagaskar voor een onzekere politieke toekomst terwijl oppositieleiders oproepen tot overgangsregelingen en nieuwe verkiezingen.