Paus Leo XIV roept in eerste kerstboodschap op tot wereldvrede

Paus benadrukt verantwoordelijkheid en dialoog in historische kersttoespraak

Paus Leo XIV sprak op 25 december 2025 voor het eerst met kerst de zegen 'Urbi et Orbi' uit vanaf het balkon van de Sint-Pietersbasiliek. Ongeveer 26.000 gelovigen waren aanwezig op het Sint-Pietersplein, ondanks het slechte weer. De 70-jarige Amerikaans geboren paus, die op 8 mei 2025 hoofd van de Katholieke Kerk werd, gebruikte de gelegenheid voor een krachtige oproep tot wereldvrede en persoonlijke verantwoordelijkheid.

Boodschap van vrede en persoonlijke aansprakelijkheid

In zijn toespraak benadrukte paus Leo XIV dat vrede begint bij individuele verantwoordelijkheid. 'Als we allemaal, op elk niveau, zouden stoppen met een ander de schuld geven van onze eigen fouten, en God zouden vragen om vergiffenis, en als we ons werkelijk zouden inleven in het lijden van anderen en solidair zouden zijn met zwakken en onderdrukten, dan zou de wereld veranderen,' verklaarde hij vanaf het historische balkon.

De paus verbond het kerstverhaal direct met hedendaagse mondiale uitdagingen. Hij merkte op dat de geboorte van Jezus de geboorte van ware vrede vertegenwoordigt, en dat Christus kwam om de mensheid te bevrijden van zonde en dood door Gods barmhartige liefde. 'Verantwoordelijkheid is de zekere weg naar vrede,' stelde hij, waarbij hij zowel gewone mensen als politieke leiders opriep tot dialoog en verzoening.

Specifieke gebeden voor conflictgebieden

Paus Leo XIV bad specifiek voor tal van conflictgebieden wereldwijd. Hij begon met het Midden-Oosten en noemde Libanon, Palestina, Israël en Syrië. Vervolgens richtte hij zich op Afrika, waarbij hij Soedan, Zuid-Soedan, Mali, Burkina Faso en de Democratische Republiek Congo noemde. De paus benadrukte ook het lijden in Gaza en Jemen, waar inwoners te maken hebben met barre weersomstandigheden, honger en armoede.

Wat Oekraïne betreft, deed de paus een direct beroep: 'Moge het gebulder van wapens stoppen, en mogen de betrokken partijen met behulp van de internationale gemeenschap een eerlijk, rechtstreeks en respectvol gesprek aangaan.' Hij dacht ook aan slachtoffers in Haïti, Myanmar en Latijns-Amerika, evenals aan vluchtelingen en migranten die de Middellandse Zee en de Amerikaanse continenten oversteken.

Meertalige traditie en persoonlijke stijl

Vaticancorrespondent Andrea Vreede merkte de kenmerkende aanpak van de paus op: 'Met zijn eerste kerstboodschap toont paus Leo XIV duidelijk zijn eigen stijl. In tien talen, waaronder het Arabisch, Chinees en Latijn, begroet hij de stad Rome en de wereld met een vredeswens. Daarmee grijpt hij terug naar de veeltalige begroetingen van Johannes Paulus II. Maar hij laat ook zien dat hij als Amerikaans-Peruaanse paus leider is van een wereldkerk op alle continenten.'

De paus hernieuwde de traditie om kerstgroeten in meerdere talen aan te bieden en ontving warm applaus voor zijn moedertalen Engels en Spaans. Zijn meertalige benadering benadrukte het mondiale karakter van de Katholieke Kerk en zijn eigen multiculturele achtergrond als eerste paus met zowel Amerikaans als Peruaans staatsburgerschap.

Historische context en theologische betekenis

De 'Urbi et Orbi' (aan de stad en de wereld) zegen wordt traditioneel twee keer per jaar uitgesproken met Pasen en Kerstmis. Miljoenen mensen wereldwijd volgen de zegening op televisie of radio. De toespraak van paus Leo XIV volgde op de kerstmis die hij eerder die ochtend in de Sint-Pietersbasiliek had gevierd, gevolgd door een rondrit over het Sint-Pietersplein in de pausmobiel.

De avond ervoor had hij zijn eerste kerstnachtmis gevierd, waarin hij opriep tot menselijkheid en vrede, en christenen eraan herinnerde dat het weigeren om armen en vreemdelingen te helpen gelijkstaat aan het afwijzen van God.

Volgens Vaticaanse bronnen putte de boodschap van de paus uit de leer van Sint-Augustinus, waarbij hij citeerde: 'God, die ons zonder ons schiep, zal ons niet redden zonder ons.' Dit benadrukte zijn thema dat vrede menselijke samenwerking met goddelijke genade vereist.

Wereldwijde reacties en toekomstige implicaties

De boodschap van de paus is uitgebreid behandeld door internationale media, waarbij analisten de nadruk op praktische verantwoordelijkheid in plaats van abstracte theologie opmerkten. Zijn oproep aan Europa om meer eenheid en solidariteit te tonen werd vooral opgemerkt door Europese waarnemers.

Terwijl het Jubeljaar op 6 januari 2026 eindigt, benadrukte paus Leo XIV dat hoewel het speciale jaar eindigt, Christus 'de Deur die altijd open is' blijft voor verlossing en vrede. Zijn boodschap zet een duidelijke richting uit voor zijn pontificaat, waarbij traditionele katholieke leer wordt gecombineerd met een focus op mondiale dialoog en persoonlijke verantwoordelijkheid bij het aanpakken van 's werelds meest urgente conflicten.