Tsjechisch populist Babis vormt coalitie met extreemrechtse SPD en Motoristen, belooft pensioenbevriezing en immigratiebeperkingen. Omstreden ministerskandidaten krijgen presidentiële toetsing.
      Historische Regeringsvorming in Tsjechië
Precies een maand na de parlementsverkiezingen heeft de Tsjechische politicus Andrej Babis een coalitieakkoord gepresenteerd dat een significante politieke verschuiving in Centraal-Europa markeert. De populistische miljardair, wiens ANO-partij als verkiezingswinnaar uit de bus kwam, heeft een regeringsalliantie gevormd met twee extreemrechtse partijen - Vrijheid en Directe Democratie (SPD) en Motoristen voor Zichzelf (AUTO).
Belangrijkste Beleidswijzigingen en Compromissen
Het coalitieakkoord belooft de pensioenleeftijd te bevriezen, salarissen voor leraren en agenten te verhogen en asielzoekers alleen nog 'in uitzonderlijke gevallen' toe te laten. Opvallend afwezig in het gepubliceerde document zijn details over de geplande vermindering van steun aan Oekraïne, wat een belangrijk campagneonderwerp was voor de coalitiepartners.
Dit is de eerste keer dat zowel de SPD, geleid door Tomio Okamura, als de Motoristenpartij deel zullen uitmaken van de regering. Beide partijen worden in de Tsjechische politiek geclassificeerd als extreemrechts, hoewel ze enkele van hun meest radicale standpunten hebben afgezwakt tijdens de coalitieonderhandelingen.
'We moesten compromissen sluiten, maar deze regering zal echte verandering brengen voor gewone Tsjechische burgers,' verklaarde Babis tijdens de aankondigingsceremonie.
Omstreden Ministersbenoemingen
De voorgestelde kabinetsformatie heeft aanzienlijke controverse veroorzaakt, vooral wat betreft kandidaten van de Motoristenpartij. Petr Macinka, voorgedragen als minister van Milieu, heeft publiekelijk menselijke invloed op klimaatverandering ontkend en beloofd 'groen bloed te laten vloeien' op zijn ministerie.
Nog controversiëler is de voordracht van Filip Turek als minister van Buitenlandse Zaken. Turek, een voormalig autocoureur, heeft te maken met kritiek over eerdere sociale media-berichten met racistische, antisemitische en homofobe inhoud. Gearchiveerde Facebook-berichten tonen uitspraken zoals 'de laatste trotse Duitser stierf in 1945' en beledigende opmerkingen over Barack Obama en Roma.
'Sommige van deze berichten betreur ik, maar andere heb ik niet zelf geschreven,' beweerde Turek in reactie op de onthullingen.
Constitutionele Hobbels en Presidentiële Toetsing
De coalitie staat voor mogelijke obstakels van president Petr Pavel, een politieke tegenstander van Babis. De president heeft constitutionele bevoegdheid om ministersbenoemingen af te wijzen en heeft aangegeven dat hij geen kandidaten zal goedkeuren die constitutionele principes schenden.
'De president zal geen ministers goedkeuren die tegen onze constitutionele orde ingaan,' verklaarde een presidentieel adviseur, wat suggereert dat Tureks voordracht aanzienlijke uitdagingen ondervindt.
Politieke Context en Economische Situatie
De coalitieonderhandelingen verliepen relatief snel dankzij gunstige economische omstandigheden. Onder de vorige regering werd de staatsschuld aanzienlijk teruggebracht en inflatie beteugeld, terwijl de economische groei tot de hoogste van Europa behoort. Dit biedt de nieuwe regering aanzienlijke budgettaire ruimte om haar agenda uit te voeren zonder directe bezuinigingsmaatregelen.
Echter, de coalitie staat voor sterke oppositie in de Senaat, waar Babis' partij slechts een derde van de benodigde meerderheid heeft. De SPD en Motoristen hebben geen senaatsvertegenwoordiging, wat de oppositie aanzienlijke macht geeft om controversiële wetgeving te blokkeren of aan te passen.
Politiek analist Jana Cernochova merkte op: 'Deze coalitie vertegenwoordigt een dramatische verschuiving in de Tsjechische politiek. Hoewel ze een parlementaire meerderheid hebben, zal hun vermogen om effectief te regeren afhangen van het beheersen van interne spanningen en het navigeren door constitutionele checks.'
Het regeringsvormingsproces zal naar verwachting nog enkele weken duren terwijl Babis zich voorbereidt om zijn ministerskandidaten formeel bij president Pavel in te dienen. De uitkomst zal bepalen of Tsjechië zijn meest rechtse regering sinds de val van het communisme krijgt.
      
Nederlands
            
English
            
Deutsch
            
Français
            
Español
            
Português