EU steunt Polen na Russische drone-inbreuk op luchtruim

NAVO-spanningen lopen op na neerhalen Russische drones

Polen heeft voor de achtste keer in de 76-jarige geschiedenis van de NAVO Artikel 4 ingeroepen, nadat het woensdag minstens drie Russische drones neerhaalde die zijn luchtruim schonden. Het incident markeert een van de ernstigste escalaties in het conflict in Oekraïne en brengt Europa dichter bij een directe confrontatie met Rusland dan ooit sinds de Tweede Wereldoorlog.

Europese eenheid als reactie op provocatie

Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen reageerde met een belangrijk beleidsinitiatief tijdens haar State of the Union-toespraak: 'Er is geen twijfel mogelijk: de oostflank van Europa houdt heel Europa veilig. Van de Baltische Zee tot de Zwarte Zee. Daarom moeten we investeren in ondersteuning via een Eastern Flank Watch.'

Het nieuwe initiatief omvat real-time ruimtebewakingscapaciteiten en een 'muur van drones' om EU-lidstaten die aan Rusland grenzen te beschermen. Von der Leyen kondigde ook een drone-alliantie met Oekraïne aan en veroordeelde Rusland voor wat zij noemde 'een roekeloze en ongekende schending van het Poolse en Europese luchtruim.'

Internationale reacties en veiligheidsmaatregelen

Poolse premier Donald Tusk beschreef de situatie als 'dichter bij open conflict dan ooit sinds de Tweede Wereldoorlog', maar benadrukte dat er 'geen reden is om te claimen dat we in oorlog zijn'.

Europese leiders betuigden unanieme steun aan Polen. De Italiaanse president Sergio Mattarella waarschuwde dat 'we ons op een richel bevinden waarvan we in een afgrond van ongecontroleerd geweld kunnen glijden', waarbij hij parallellen trok met de sfeer voorafgaand aan de Eerste Wereldoorlog.

Duitse bondskanselier Friedrich Merz beschuldigde Rusland ervan 'menselijke levens in gevaar te hebben gebracht in een land dat deel uitmaakt van de NAVO en de EU', terwijl de Franse president Emmanuel Macron het incident 'eenvoudigweg onacceptabel' noemde.

Onmiddellijke veiligheidsreacties

Als reactie op het incident sloot Letland zijn luchtruim langs de Russische en Wit-Russische grens voor één week, terwijl Polen luchtverkeersbeperkingen oplegde langs zijn oostgrens met Wit-Rusland en Oekraïne. Deze maatregelen blijven van kracht tot 9 december en bestrijken hoogtes van grondniveau tot 3.000 meter, waarbij al het burgerluchtverkeer van zonsondergang tot zonsopgang verboden is.

De EU bereidt haar 19e sanctiepakket tegen Rusland voor, gericht op het versneld afbouwen van Russische fossiele brandstoffen, het aanpakken van de 'schaduwvloot' die Moskou helpt olie-sancties te omzeilen, en het aansporen van derde landen om de naleving te verscherpen. De unie werkt ook aan het vrijmaken van bevroren Russische activa om de oorlogsinspanningen van Oekraïne te financieren.

Volgens NAVO-functionarissen vertegenwoordigt dit de ernstigste test van de vastberadenheid van de alliantie sinds de grootschalige invasie van Rusland in Oekraïne in 2022 begon.