Italiaanse muziekicoon Ornella Vanoni overleden op 91-jarige leeftijd

Legendarische zangeres met zeven decennia carrière komt tot einde

Het Italiaanse muziekicoon Ornella Vanoni, een van Italië's meest geliefde en langstzittende muzikale sterren, is overleden op 91-jarige leeftijd. De zangeres overleed aan een hartstilstand in haar huis in Milaan op 21 november 2025, waarmee een opmerkelijke carrière van meer dan zeven decennia ten einde komt die een onuitwisbare stempel op de Italiaanse cultuur heeft gedrukt.

Van theaterpodia naar muzikale sterrendom

Vanoni, geboren op 22 september 1934 in Milaan, begon haar artistieke reis in 1960 als theateractrice, waarbij ze optrad in werken van Bertolt Brecht onder regie van Giorgio Strehler in het Piccolo Teatro in Milaan. Tijdens deze periode lanceerde ze tegelijkertijd haar muziekcarrière en vestigde zich snel als een unieke stem in de Italiaanse muziekscene.

Haar vroege opnames met Milanese volksliedjes over de criminele onderwereld bezorgden haar de bijnaam cantante della mala (Zangeres van de Onderwereld). 'Ik begon deze liedjes over het criminele leven in Milaan te zingen omdat ze echte verhalen vertelden over de stad die ik liefhad,' herinnerde Vanoni zich ooit in een interview.

Doorbraakhits en festivalsucces

Vanoni's carrière doorbraak kwam in 1963 met twee grote hits die voor haar werden geschreven door Gino Paoli: Senza fine en Che cosa c'è. Het jaar daarop won ze het Festival van Napolitaanse lied met Tu si na cosa grande, waarmee ze haar status als rijzende ster bevestigde.

Gedurende de jaren 60 en 70 werd Vanoni een vaste deelnemer aan het prestigieuze Sanremo Festival, waar ze acht keer aan meedeed tijdens haar carrière. Haar optredens omvatten memorabele liedjes zoals Abbracciami forte (1965), Io ti darò di più (1966) en La musica è finita (1967). In 1999 ontving ze een carrière-onderscheiding van het festival, als erkenning voor haar blijvende bijdrage aan de Italiaanse muziek.

Internationale erkenning en late-carrière renaissance

Vanoni's internationale profiel kreeg een significante boost toen haar lied L'Appuntamento uit 1970 werd gebruikt in de Hollywoodfilm Ocean's Twelve uit 2004, waardoor haar muziek werd geïntroduceerd bij nieuwe generaties luisteraars wereldwijd. Het lied, een cover van het Braziliaanse nummer Sentado à beira do caminho door Erasmo Carlos en Roberto Carlos, werd een van haar kenmerkende werken.

'De opname in Ocean's Twelve was volkomen onverwacht,' vertelde Vanoni destijds aan journalisten. 'Plotseling ontdekten mensen over de hele wereld muziek die ik decennia eerder had opgenomen.'

Veelzijdig artiest en cultureel icoon

Gedurende haar lange carrière toonde Vanoni opmerkelijke veelzijdigheid door genres te verkennen variërend van jazz en bossa nova tot pop en traditionele Italiaanse muziek. Ze werkte samen met talloze internationale artiesten, waaronder George Benson, Herbie Hancock, en de Braziliaanse muzikanten Vinicius de Moraes en Toquinho.

Haar discografie omvat ongeveer 112 werken tussen LP's, EP's en verzamelalbums, met platenverkopen van meer dan 65 miljoen exemplaren wereldwijd. In juni 2025, slechts maanden voor haar overlijden, ontving ze een eredoctoraat in Muziek, Cultuur, Media en Prestatie van de Universiteit van Milaan, als erkenning voor haar buitengewone bijdragen aan de Italiaanse cultuur.

Persoonlijk leven en nalatenschap

Vanoni's persoonlijke leven was even kleurrijk als haar professionele carrière. Ze was getrouwd met zakenman Lucio Ardenzi van 1960 tot 1972 en kreeg één zoon, Cristiano. Haar relatie met componist Gino Paoli, zowel persoonlijk als professioneel, bleef significant gedurende haar hele leven, waarbij de twee samenwerkten aan meerdere projecten zelfs nadat hun romantische relatie was geëindigd.

Bekend om haar elegante stijl en felle onafhankelijkheid, bleef Vanoni actief in het openbare leven tot op hoge leeftijd, met regelmatige televisie-optredens en voortdurende optredens. De Italiaanse minister van Cultuur Alessandro Giuli bracht hulde aan haar en beschreef Vanoni als 'een van Italië's meest originele en verfijnde artiesten die haar stempel drukte op het Italiaanse lied, theater en entertainment.'

Volgens berichten van Corriere della Sera behield Vanoni haar karakteristieke humor tot het einde, grappend over haar uitvaartregelingen: 'Ik heb de jurk al, die is van Dior. De kist moet goedkoop zijn omdat ik wil dat die verbrand wordt,' zei ze. 'Daarna wil ik in de zee gegooid worden - Venetië zou leuk zijn.'

Het overlijden van Ornella Vanoni markeert het einde van een tijdperk voor de Italiaanse muziek, maar haar nalatenschap zal voortleven door de tijdloze muziek die generaties luisteraars heeft geboeid.