Nederlands
English
French
Deutsch
Espaniol
Portugese
De CBDC-revolutie Versnelt
Centrale banken wereldwijd testen actief digitale consumentenvaluta's, een fundamentele verschuiving in het wereldwijde financiële stelsel. Volgens de CBDC Tracker van de Atlantic Council onderzoeken 134 landen (98% van het wereldwijde BBP) centrale bank digitale valuta's (CBDC's), waarvan 66 in gevorderde ontwikkelingsfasen en 44 met live proefprojecten.
Retail CBDC-landschap
Retail CBDC's verschillen van cryptocurrencies als staat-uitgegeven digitale equivalenten van fysiek geld. In tegenstelling tot gedecentraliseerde cryptocurrencies behouden CBDC's centrale bankcontrole met programmeerbare functies. Grote economieën waaronder China, India en de eurozone testen systemen waarbij:
- Digitale valuta naast contant geld functioneren
- Transacties 24/7 direct worden verwerkt
- Financiële inclusie voor onbancairen verbetert
- Programmeerbare functies gericht fiscaal beleid mogelijk maken
Wereldwijde Pilots in Actie
China's Dominante e-CNY
China's digitale yuan blijft het grootste CBDC-pilotproject met ¥7 biljoen ($986 miljard) aan transacties medio 2024. De People's Bank of China heeft tests uitgebreid naar 17 provincies in sectoren zoals onderwijs en gezondheidszorg.
India's Snelle Adoptie
India's e-rupee werd het op één na grootste CBDC-pilot met een circulatiegroei van 334% tot ₹10,16 miljard ($122 miljoen) in maart 2025. De Reserve Bank of India richt zich op interoperabiliteit met bestaande betalingssystemen.
Europese Digitale Euro
De Europese Centrale Bank test een digitale euro-prototype met nadruk op privacybescherming. Recente proeven bevestigen offline transactiemogelijkheden en integratiekaders voor handelaren.
Implementatiemodellen
Landen hanteren verschillende distributiebenaderingen:
| Model | Beschrijving | Gebruikers |
|---|---|---|
| Geïntermedieerd | Centrale bank uitgever, private sector distributeur | ECB, Amerikaanse Fed |
| Direct | Centrale bank beheert volledige infrastructuur | Nigeria, Bahama's |
Uitdagingen en Zorgen
Privacydebatten
Privacy blijft het meest controversiële punt. Florida werd de eerste Amerikaanse staat die CBDC-betalingen verbood vanwege bewakingszorgen. ECB-functionarissen benadrukken dat digitale euro's sterkere privacybescherming zouden bieden dan commerciële systemen.
Financiële Stabiliteitsrisico's
Economen waarschuwen voor bankruns als consumenten deposito's snel omzetten in CBDC's tijdens crises. Centrale banken ontwerpen limieten en trapsgewijze rentetarieven als tegenmaatregel.
Grensoverschrijdende Projecten
13 wholesale CBDC-projecten testen grensoverschrijdende betalingen, een verdubbeling sinds 2022. Opmerkelijke initiatieven zijn:
- Project mBridge (China, Thailand, VAE, Hong Kong)
- Project Agorá (7 centrale banken inclusief de Amerikaanse Fed)
De Toekomst
Hoewel geen G7-land een volledige retail CBDC heeft gelanceerd, breiden proefprojecten zich snel uit. De Bank voor Internationale Betalingen schat dat 24 retail CBDC's tegen 2030 operationeel kunnen zijn. Belangrijke ontwikkelingen zijn Amerikaanse wetgeving en goedkeuring van het digitale euro-ontwerp.
