Noordse landen getroffen door na-kerststormramp
Een zware winterstorm met de naam Johannes heeft op 27 december 2025 een spoor van vernieling achtergelaten in Scandinavië en Finland, waarbij twee doden zijn gevallen en meer dan 200.000 huishoudens zonder stroom zitten. De storm, die in Finland Hannes wordt genoemd, bereikte orkaankracht terwijl hij het noorden van Noorwegen, Zweden en Finland teisterde, wat Zweedse autoriteiten omschrijven als 'ongelooflijk gevaarlijke' omstandigheden.
Dodelijke slachtoffers en noodhulp
In Zweden eiste de storm het leven van twee personen. Een man in Sandviken overleed toen een boom op hem viel, terwijl een andere man in Härnosand om het leven kwam nadat hij klem kwam te zitten onder een vallende boom. Zweedse verkeersautoriteiten meldden 'een ongelooflijk aantal omgevallen bomen' in getroffen regio's, wat leidde tot het afgaan van nood sirenes in Gävle – een uitzonderlijk zeldzame gebeurtenis volgens lokale media.
Verschillende noordelijke provincies hebben noodalarmen uitgevaardigd, waarbij autoriteiten inwoners oproepen binnen te blijven vanwege de gevaren van vallende bomen en gebroken elektriciteitsleidingen. 'De omstandigheden zijn simpelweg te gevaarlijk voor reparatieteams in sommige gebieden,' legde een woordvoerder van het Zweedse energiebedrijf EON uit. 'We staan voor een situatie waarin het misschien tot maandag duurt voordat iedereen weer stroom heeft.'
Massale stroomstoringen en transportchaos
De storm heeft wijdverspreide stroomuitval veroorzaakt die ongeveer 40.000 huishoudens in Zweden en een verbijsterende 170.000 in Finland treft. In Zweden zijn talloze trein- en busverbindingen geannuleerd, verschillende bruggen uit voorzorg gesloten en veerdiensten naar Gotland en Eckerö opgeschort.
Finland is bijzonder hard getroffen, waarbij al het vliegverkeer in Noord-Finland is stilgelegd nadat twee vliegtuigen – een met meer dan 150 mensen en een ander met ongeveer tien passagiers – van de startbaan in sneeuwbanken werden geblazen op Kittila Airport. Gelukkig zijn er bij deze incidenten geen gewonden gevallen.
In Noorwegen verloren ongeveer 5.000 mensen de stroom, en zware wind dreigde de tonnen wegende koperen platen van een kerk in Lillehammer te blazen. Veel veerdiensten zijn opgeschort tot laat in de avond, en talrijke tunnels blijven onverlicht door stroomstoringen.
Historische traditie ten prooi aan natuurgeweld
In een symbolische klap voor Zweedse kersttradities waaide de storm de beroemde Gävle Geit (Gävlebocken) om, een enorme strooien kerstgeit die sinds 1966 op het centrale plein van Gävle staat. Het 13 meter hoge bouwwerk, dat normaal gesproken ten prooi valt aan brandstichting voor Nieuwjaar, overleefde tot Kerstmis om uiteindelijk te worden vernietigd door de krachtige wind van de storm.
'Het is ironisch dat na het overleven van zoveel vandalismepogingen door de decennia heen, de natuur dit jaar eindelijk de geit heeft geclaimd,' merkte een lokale bewoner op die het @gavlegoatlive Twitter-account volgt dat het lot van het bouwwerk bijhoudt.
Gevaarlijke weersomstandigheden houden aan
De storm gaat gepaard met hevige sneeuwbuien die het zicht in sommige gebieden tot bijna nul hebben gereduceerd. Op de Zweedse E4-snelweg zitten honderden automobilisten vast in hun voertuigen met talrijke bomen die de weg blokkeren, volgens de Zweedse Rijkswaterstaat.
Meteorologische diensten in de hele regio blijven de storm volgen terwijl deze zuidwaarts trekt, waarbij weersvoorspellers waarschuwen dat de wind naar verwachting zijn hoogtepunt zal bereiken vanavond tot zondag. Hulpverleningsdiensten in alle drie de landen werken dag en nacht om puin te ruimen, stroom te herstellen en gestrande reizigers te helpen, maar autoriteiten benadrukken dat de situatie kritiek blijft en raden alle niet-essentiële reizen af.
De storm komt slechts dagen na vergelijkbare weersgebeurtenissen die stroomuitval veroorzaakten bij miljoenen mensen in São Paulo en dodelijke overstromingen in Californië, wat de toenemende frequentie van extreme weersgebeurtenissen wereldwijd benadrukt. Terwijl de Noordse landen zich voorbereiden op aanhoudende zware omstandigheden, blijft de focus liggen op openbare veiligheid en het herstellen van essentiële diensten voor getroffen gemeenschappen.