Historische verkiezingsnederlaag Japanse regeringspartij
De Liberaal-Democratische Partij (LDP) heeft voor het eerst sinds haar oprichting in 1955 haar meerderheid in het parlement verloren na verkiezingen voor het Hogerhuis. De regeringscoalitie behaalde slechts 47 van de benodigde 50 zetels, wat duidt op een dramatische rechtsverschuiving bij kiezers bezorgd over economische instabiliteit.
Opkomst extreem-rechts Sanseito
De radicaal rechtse partij Sanseito kwam als grootste winnaar uit de bus, met een groei van één naar veertien zetels. Sanseito, ontstaan tijdens de pandemie als online beweging, won aanhang met anti-immigratieretoriek en complottheorieën. Leider Sohei Kamiya, geïnspireerd door Duitse AfD en Donald Trump, campagneerde met "Japanners Eerst"-leuzen over "stille invasies" door migranten.
Immigratiespanningen
Hoewel het aantal buitenlandse inwoners in Japan steeg van 2,89 miljoen (2020) naar 3,77 miljoen (2024), blijft naturalisatie uiterst moeilijk met slechts 8.800 verleende burgerschappen in 2023. Sanseito eist strengere immigratiecontroles, waardoor premier Ishiba vóór de verkiezingen een overheidsorgaan oprichtte voor "zorgen over buitenlanders".
Economisch populisme
Sanseito's voorstel om de 10% consumptiebelasting af te schaffen sprak kiezers aan die kampen met stijgende voedselprijzen, vooral rijst die in sommige regio's verdubbelde. Experts waarschuwen dat afschaffing de staatsfinanciën zou ruïneren, die al onder druk staan door vergrijzing en lage geboortecijfers.
Leiderschapscrisis
Ondanks opstaproept weigert Ishiba af te treden. Hij wil per kwestie allianties sluiten in plaats van de coalitie uitbreiden. Ex-vicepremier Taro Aso betwijfelde publiekelijk Ishiba's besluit om aan te blijven, wat wijst op afbrokkelende partijsteun. Het verlies bemoeilijkt ook handelsonderhandelingen met de VS.