Het einde van een tijdperk: Steve Croppers nalatenschap in de Amerikaanse muziek
De muziekwereld rouwt om het verlies van een van zijn meest invloedrijke figuren. Steve Cropper, de legendarische gitarist en songwriter die mede het Memphis soul-geluid definieerde, overleed op 3 december 2025 op 84-jarige leeftijd in zijn huis in Nashville. Hoewel de exacte doodsoorzaak niet is vrijgegeven, bevestigen bronnen dat hij recentelijk was gevallen en in revalidatie was, maar tot het einde aan nieuwe muziek bleef werken.
De architect van Memphis Soul
Geboren in 1941 in Missouri maar opgegroeid in Memphis vanaf zijn negende, arriveerde Cropper in de stad precies toen de unieke mix van gospel, jazz en vroege rock 'n' roll internationale erkenning kreeg. 'Ik had nog nooit gospel of R&B gehoord,' herinnerde hij zich over zijn jeugd. 'Maar nadat ik gospel op de radio in Memphis had gehoord, was ik verkocht.' Deze muzikale ontwaking zou zijn hele carrière vormgeven.
Croppers reis begon met een postordergitaar en lessen die hij leerde door naar een vriend te kijken die formele instructie kreeg. Zijn filosofie was eenvoudig maar diepgaand: 'Je hoeft maar één noot te leren kennen en dan speel je die op verschillende plekken.' Deze aanpak zou de basis worden van zijn kenmerkende stijl - spaarzaam, soulvol en perfect getimed.
De Stax Records-revolutie
Begin jaren zestig sloot Cropper zich aan bij de sessieband van het beginnende Stax Records, dat al snel de beroemde Sun Records zou evenaren als Memphis' belangrijkste opnamestudio. Met zijn kwartet Booker T. & the M.G.'s scoorde hij in 1962 een enorme hit met het instrumentale 'Green Onions,' dat het Hammond-orgel introduceerde in de mainstream popmuziek en een instant klassieker werd.
Wat Croppers band bijzonder opmerkelijk maakte, was de samenstelling tijdens het gesegregeerde Zuiden. De groep bestond uit Cropper (blank) op gitaar, een blanke bassist, en een zwarte drummer en toetsenist. 'Bij Stax keken we niet naar kleur,' legde Cropper uit. 'We waren er allemaal om dezelfde reden: om een hit te scoren.' Deze geïntegreerde aanpak was revolutionair voor die tijd.
Tussen 1961 en 1970 beweerde Cropper betrokken te zijn geweest bij bijna elke Stax-opname. Zijn samenwerkingen lezen als een who's who van soulmuziek: hij schreef mee aan Wilson Picketts 'In the Midnight Hour,' geïnspireerd door een gospelregel; leverde de onvergetelijke gitaarlicks voor Sam & Daves 'Soul Man' (waar je iemand hoort roepen 'Play it, Steve!'); en werkte met Isaac Hayes en talloze anderen.
Otis Redding ontdekken
Een van Croppers belangrijkste bijdragen was het ontdekken van Otis Redding. Het verhaal gaat dat Redding bij Stax aankwam als chauffeur voor een andere artiest en aandrong op een auditie. 'Hij begon 'These Arms of Mine' te zingen en ik stond versteld,' herinnerde Cropper zich. 'Kippenvel. Toen ik zei dat hij moest stoppen, vroeg hij of ik het niet mooi vond. Ik zei: 'Ik ben er juist weg van.''
Deze samenwerking zou Reddings postume meesterwerk '(Sittin' on) The Dock of the Bay' opleveren, dat Cropper net had afgemaakt toen hij het nieuws kreeg van de dood van de 26-jarige zanger bij een vliegtuigongeluk. Het nummer werd Reddings grootste hit en een soul-standaard.
Voorbij Stax en blijvende invloed
Na Stax te hebben verlaten in 1970, bleef Cropper muziek vormgeven in alle genres. Hij werkte samen met muzikale grootheden van B.B. King en John Lennon tot Rod Stewart en Paul Simon. Zijn rol als gitarist in de film 'The Blues Brothers' uit 1980 introduceerde zijn muziek aan een nieuwe generatie, met zijn eigen composities zoals 'Soul Man' en 'Hold on, I'm Comin'.'
Croppers onderscheidingen spreken boekdelen over zijn blijvende impact: opgenomen in de Rock and Roll Hall of Fame in 1992, gerangschikt op de 45e plaats op Rolling Stones '250 Greatest Guitarists of All Time' lijst, en ontvanger van een Grammy Lifetime Achievement Award in 2007. Volgens CBS News had hij recentelijk Tennessee's hoogste kunstonderscheiding ontvangen en een album uit 2024 getiteld 'Friendlytown' uitgebracht.
Een nalatenschap die voortleeft
Steve Croppers benadering van muziek was bedrieglijk eenvoudig maar diepgaand effectief. 'Ik luister naar het nummer en hoe ze het zingen,' legde hij uit over zijn collaboratieve proces. 'En daar speel ik dan omheen.' Dit vermogen om te versterken in plaats van te overheersen maakte hem de perfecte sessiemuzikant en collaborator.
Zoals The New York Times opmerkte in hun overlijdensbericht, reflecteerde Cropper ooit: 'Ik heb het geluk gehad onderdeel te zijn van de generatie die rhythm-en-bluesmuziek aan de rest van de wereld introduceerde. We hadden geen flauw idee wat we deden. Wij deden het alleen om lol te maken.'
Die lol creëerde enkele van de meest blijvende muziek van de 20e eeuw. Hoewel Cropper er niet meer is, blijven zijn gitaarlicks resoneren door luidsprekers wereldwijd, waardoor het Memphis soul-geluid dat hij mede creëerde voor toekomstige generaties zal blijven voortleven.