Historisch defensieakkoord versterkt Oekraïense luchtmacht
In een historische zet die Oekraïnes militaire capaciteiten kan hervormen, hebben de Franse president Emmanuel Macron en Oekraïense president Volodymyr Zelensky een baanbrekend defensieakkoord getekend voor de aankoop van maximaal 100 Dassault Rafale-straaljagers in het komende decennium. De deal, aangekondigd tijdens Zelensky's negende bezoek aan Parijs sinds Ruslands volledige invasie in 2022, vertegenwoordigt een van Oekraïnes belangrijkste militaire moderniseringsinspanningen sinds de onafhankelijkheid.
Uitgebreid defensiepakket
De overeenkomst gaat verder dan gevechtsvliegtuigen en omvat acht SAMP/T-luchtafweersystemen, elk uitgerust met zes lanceersystemen van Aster 30-raketten die doelen kunnen onderscheppen tot 150 kilometer afstand. 'Dit is een historische deal die de Franse industriële en technologische excellentie in dienst stelt van Oekraïne en dus van Europa,' verklaarde Macron tijdens de ondertekeningsceremonie in het Élysée-paleis.
De Rafale-toestellen, beschouwd als een van 's werelds meest geavanceerde multirole-gevechtsvliegtuigen, zullen dienen als de zware ruggengraat van Oekraïnes toekomstige luchtmacht. Volgens defensiedeskundigen kan het vliegtuig luchtoverwichtmissies, grondondersteuningsoperaties en dieptereikende aanvalscapaciteiten uitvoeren. 'De Rafale vertegenwoordigt een kwantumsprong in onze luchtverdedigingscapaciteiten,' vertelde een Oekraïens defensieministerie-functionaris aan verslaggevers.
Financiële uitdagingen blijven
Ondanks de ambitieuze reikwijdte van de overeenkomst, blijven er aanzienlijke financiële onzekerheden over de uitvoering van de deal. De Europese Commissie heeft vastgesteld dat Oekraïne alleen al in 2026 meer dan 70 miljard euro nodig heeft om Rusland te blijven bestrijden, waarbij het grootste deel van deze financiering van EU-lidstaten wordt verwacht. 'Hoe de productie en aankopen zullen worden gefinancierd blijft erg onzeker,' rapporteerde Le Monde.
De timing van de aankondiging komt terwijl Rusland zijn drone- en raketaanvallen op Oekraïense infrastructuur intensiveert, met recente aanvallen waarbij burgers omkwamen in Charkiv en energiecentrales werden beschadigd in Odessa. 'We versterken de verdediging van Oekraïne nu een nieuwe winter voor de deur staat, terwijl Rusland onze infrastructuur en stroomvoorzieningen blijft bombarderen,' benadrukte Zelensky tijdens de persconferentie.
Strategische implicaties
De Rafale-deal positioneert Oekraïne om mogelijk de eerste luchtmacht te worden die zowel Franse Rafale als Zweedse Gripen-gevechtsvliegtuigen opereert, na Zelensky's recente overeenkomst met Zweden voor maximaal 150 Gripen-toestellen. Deze diversificatiestrategie heeft tot doel een Westerse standaardvloot van ongeveer 250 geavanceerde gevechtsvliegtuigen te creëren.
Franse luchtmachtgeneraal Fabien Mandon benadrukte de voordelen van de SAMP/T-systemen en merkte op dat 'momenteel het Patriot-systeem moeite heeft met het onderscheppen van geavanceerde Russische raketten, maar het SAMP/T-systeem slaagt hier wel in.' De systemen worden geproduceerd door het Europese consortium MBDA en Thales, wat Oekraïne een alternatief biedt voor Amerikaanse verdedigingssystemen.
De eerste leveringen van Rafale-vliegtuigen worden verwacht rond 2029 te beginnen, waarbij de volledige vloot tegen 2035 operationeel wordt. De overeenkomst omvat ook trainingsprogramma's voor Oekraïense piloten en onderhoudsteams, waarbij elke piloot volgens defensieanalisten 10-12 maanden training nodig heeft.
De deal vertegenwoordigt een significante strategische herschikking tussen Kiev en Parijs, met implicaties voor het bredere Europese defensie-architectuur. Zoals BFMTV rapporteerde, komt de overeenkomst te midden van een ingrijpende reorganisatie van steun aan Oekraïne tussen Europa en de Verenigde Staten, vooral na veranderingen in het Amerikaanse buitenlands beleid.