Historische ontmoeting in Mar-a-Lago
In een belangrijke diplomatieke ontwikkeling ontving voormalig Amerikaans president Donald Trump de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op 28 december 2025 in zijn Mar-a-Lago resort in Florida voor cruciale gesprekken over een einde aan de bijna vier jaar durende oorlog in Oekraïne. De ontmoeting, die plaatsvond tegen de achtergrond van voortdurende Russische agressie, vertegenwoordigt een keerpunt in internationale vredespogingen in Oost-Europa.
De twee leiders lunchten samen in Trumps luxueuze Florida-landgoed, waarbij Zelensky rond 19:30 uur lokale tijd arriveerde. Voorafgaand aan de ontmoeting had Trump een telefoongesprek met de Russische president Vladimir Poetin, wat de weg vrijmaakte voor wat doorbraakonderhandelingen zouden kunnen worden. 'We hebben de ingrediënten voor een deal,' vertelde Zelensky verslaggevers bij aankomst, met voorzichtig optimisme over de besprekingen.
Het 20-punten vredesplan
Centraal in de gesprekken stond Zelensky's nieuw onthulde 20-punten vredesplan, dat een belangrijke compromis vormt ten opzichte van Trumps eerdere 28-punten voorstel dat als te gunstig voor Rusland was bekritiseerd. Het Oekraïense plan roept op tot de oprichting van gedemilitariseerde zones in de regio Donetsk, waar zowel Oekraïense als Russische troepen zich zouden terugtrekken uit bezette gebieden. Een internationale vredesmacht zou deze bufferzones vervolgens bewaken om verdere vijandelijkheden te voorkomen.
Volgens bronnen die op de hoogte zijn van de onderhandelingen omvat het plan ook bepalingen voor een wederopbouwfonds voor Oekraïne, beperkingen van de omvang van het Oekraïense leger (maximaal 800.000 personeelsleden) en wegen naar mogelijk EU-lidmaatschap. Het plan maakt echter opvallend genoeg geen melding van NAVO-lidmaatschap, wat eerder een belangrijk struikelblok was in onderhandelingen met Rusland.
'De territoriale kwesties rond Donbas blijven een zeer moeilijke vraag,' erkende Trump tegen verslaggevers na de ontmoeting. 'Sommig land is ingenomen en sommig is misschien beschikbaar.'
Diplomatieke context en uitdagingen
De Mar-a-Lago ontmoeting volgde op weken van intensieve onderhandelingen tussen Amerikaanse, Oekraïense en Russische diplomaten, hoewel Oekraïne en Rusland opvallend genoeg niet direct met elkaar hebben gesproken. Zelensky had zich voorbereid op deze ontmoeting door overleg met Europese bondgenoten, waaronder de Britse premier Keir Starmer, NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte en andere Europese leiders in de dagen voorafgaand aan de Florida-top.
Trumps voorafgaande telefoongesprek met Poetin werd door de Russische buitenlandbeleidsadviseur Joeri Oesjakov omschreven als 'een vriendelijke toon' hebbend. Beide leiders spraken af opnieuw contact op te nemen na afloop van de Trump-Zelensky ontmoeting. Deze diplomatieke choreografie suggereert een zorgvuldig georkestreerd proces, hoewel er nog aanzienlijke hobbels blijven.
De timing van de ontmoeting was bijzonder aangrijpend, slechts dagen nadat Rusland op 23 december 2025 massale raketaanvallen en drone-aanvallen op Oekraïne had gelanceerd. Deze aanvallen doodden minstens drie mensen, waaronder een vierjarig kind, en lieten 40% van de woongebouwen in en rond Kyiv zonder stroom. 'Voor Oekraïne zijn deze aanvallen het bewijs dat de Russische president Poetin niet geïnteresseerd is in vrede,' merkte een Oekraïense functionaris op.
Van conflict naar compromis
De relatie tussen Trump en Zelensky is complex en soms conflictueus geweest. Hun eerste ontmoeting in februari 2025 in het Witte Huis liep volgens waarnemers 'uit op een felle ruzie'. De toon in Mar-a-Lago leek echter constructiever, hoewel de lichaamstaal tussen de twee leiders enigszins gereserveerd bleef.
Trumps benadering van het Oekraïne-conflict wordt gekenmerkt door wat analisten omschrijven als beperkte druk op Poetin. Hoewel de VS sancties heeft opgelegd aan Russische oliebedrijven en landen die zaken doen met Rusland, waaronder India en China, hebben deze maatregelen de militaire berekeningen van Rusland niet significant veranderd.
'Trump heeft tot nu toe maar weinig serieuze druk gezet op Poetin, afgezien van een paar kritische opmerkingen,' observeerde VS-correspondent Rudy Bouma. 'Het feit dat Trump Zelensky überhaupt wil ontvangen op zijn vakantieadres geeft Oekraïne een beetje hoop.'
Wat komt er nu?
Beide leiders uitten voorzichtig optimisme over de vooruitzichten voor vrede. Trump suggereerde dat als de onderhandelingen goed verlopen, de oorlog mogelijk 'binnen een paar weken' zou kunnen eindigen. Hij plant Zelensky en Europese leiders in januari 2026 in Washington te ontvangen om de gesprekken voort te zetten.
Er blijven echter aanzienlijke uitdagingen. Moskou heeft koel gereageerd op belangrijke elementen van het 20-punten plan, met name die gerelateerd aan territoriale concessies en veiligheidsafspraken. Het Kremlin blijft aandringen op zijn oorspronkelijke eisen uit 2022, waaronder de volledige terugtrekking van Oekraïne uit alle vier bezette oblasten en het opgeven van NAVO-aspiraties.
De internationale gemeenschap volgt deze delicate onderhandelingen op de voet. Met de winter die intreedt en civiele infrastructuur onder constante aanvallen, is de urgentie voor een diplomatieke oplossing nog nooit zo groot geweest. Zoals Zelensky voor de ontmoeting opmerkte, 'We verliezen geen dag' in de zoektocht naar vrede voor zijn door oorlog verscheurde natie.
Voor meer achtergrond over de belangrijkste figuren in deze onderhandelingen, zie Volodymyr Zelensky en Donald Trump.