Trump en Zelensky optimistisch na Mar-a-Lago-gesprekken over Oekraïne-vrede, veiligheidsgaranties overeengekomen maar Donbas-status onopgelost. Januari-top gepland.
Mar-a-Lago-ontmoeting toont vooruitgang maar knelpunten blijven
In een belangrijke diplomatieke ontwikkeling kwamen de Amerikaanse president Donald Trump en de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op 28 december 2025 uit hun ontmoeting in Mar-a-Lago met optimisme over een vredesakkoord om de bijna vier jaar durende oorlog in Oekraïne te beëindigen. Beide leiders beschreven de gesprekken als 'uitmuntend' en meldden substantiële vooruitgang op een 20-punten vredesplan, hoewel cruciale verschillen onopgelost blijven, vooral wat betreft de status van de Donbas-regio.
Veiligheidsgaranties: Een doorbraak
Het meest concrete resultaat lijkt overeenstemming over veiligheidsgaranties voor Oekraïne te zijn. Zelensky zei dat er '100 procent overeenstemming' was over dit punt, terwijl Trump het op 95 procent hield. Deze garanties, die Oekraïne bescherming zouden bieden vergelijkbaar met NAVO's Artikel 5, vertegenwoordigen een significante verschuiving in het Amerikaanse beleid onder Trump, die eerder campagne voerde op niet 'de politieagent van de wereld' te zijn. 'De veiligheidsgaranties zijn de sleutel tot langdurige vrede,' zei Zelensky tegen verslaggevers na de ontmoeting.
Europese en Oekraïense delegaties zullen de komende weken werken aan de uitwerking van deze veiligheidsregelingen. Een vervolgtop is gepland voor januari in Washington, waar Trump, Zelensky en Europese leiders de onderhandelingen zullen voortzetten.
Het Donbas-dilemma
Het grootste knelpunt blijft de toekomst van de Donbas-regio in Oost-Oekraïne, waar de frontlinies maandenlang grotendeels statisch zijn geweest. Trump erkende dat hij en Zelensky dichter bij elkaar waren gekomen maar zei dat ze het nog steeds oneens zijn over de toekomstige status van het gebied. 'We zijn het niet eens over de toekomstige status van dat gebied,' verklaarde Trump tijdens de persconferentie.
Rusland claimt de hele Donbas-regio, hoewel het deze militair niet volledig heeft veroverd. Zelensky's 20-puntenplan stelt voor een gedemilitariseerde zone in Donbas te creëren als buffer tussen Oekraïne en Rusland, maar dit zou een staakt-het-vuren en mogelijk een referendum onder Oekraïense wet vereisen. Volgens BBC-rapportage omvat het plan het opzetten van een 'vrije economische zone' in Donetsk onder Oekraïens bestuur terwijl Russische troepen zich moeten terugtrekken uit vier andere regio's.
Trumps contact met Poetin
Voor de ontmoeting met Zelensky sprak Trump meer dan een uur met de Russische president Vladimir Poetin. Trump beschreef het gesprek als 'goed en zeer productief' en zei dat het 'op vriendelijke toon' werd gevoerd. Hij gaf later aan dat Poetin serieus over vrede lijkt, hoewel er nog geen bewijs is dat Rusland bereid is tot significante concessies.
De timing van de gesprekken was opmerkelijk, vlak na vernieuwde Russische luchtaanvallen op Kyiv die een derde van de hoofdstad zonder stroom lieten. Deze tegenstelling benadrukte de complexe realiteit van vredesonderhandelingen terwijl gevechten doorgaan.
Europese betrokkenheid en vervolgstappen
Na hun ontmoeting hielden Trump en Zelensky een conferentiegesprek met Europese leiders waaronder de Franse president Emmanuel Macron, de Duitse bondskanselier Friedrich Merz, de Britse premier Keir Starmer en NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte. Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen uitte tevredenheid over de geboekte vooruitgang.
Trump suggereerde dat een vredesakkoord binnen weken bereikt zou kunnen worden 'als het echt goed gaat,' maar erkende dat het 'ook slecht kan gaan.' Toen hem werd gevraagd wat er zou gebeuren als er de komende weken geen overeenkomst wordt bereikt, antwoordde Trump botweg: 'Dan blijven ze vechten en doodgaan.'
Analyse: Vooruitgang te midden van onzekerheid
Hoewel de Mar-a-Lago-ontmoeting de meest significante diplomatieke beweging in maanden vertegenwoordigt, waarschuwen experts dat grote hindernissen blijven bestaan. Het Donbas-vraagstuk is bijzonder lastig, aangezien territoriale concessies grondwetswijzigingen en mogelijk een referendum in Oekraïne zouden vereisen. Ondertussen toont Rusland weinig tekenen van versoepeling van zijn positie.
Volgens CBS News plant Trump Poetin opnieuw te bellen maar lijkt hij niet geneigd maximale druk op Moskou uit te oefenen. Eerdere sancties tegen Russische oliebedrijven en derde landen die Russische olie kopen hebben Poetins agressie niet afgeschrikt.
De januari-top in Washington zal cruciaal zijn voor het bepalen of dit diplomatieke momentum kan worden omgezet in een concreet vredesakkoord. Zoals Zelensky bij aankomst in Mar-a-Lago opmerkte: 'We hebben de ingrediënten voor een deal.' Of die ingrediënten kunnen worden gecombineerd tot een duurzame vrede moet nog blijken.
Nederlands
English