Braziliaans hooggerechtshof veroordeelt ex-president Bolsonaro voor poging tot staatsgreep na verkiezingsnederlaag 2022. Riskeert tot 43 jaar cel.

Historisch vonnis: Bolsonaro veroordeeld voor couppoging
Het Braziliaanse hooggerechtshof heeft een historisch vonnis uitgesproken waarbij oud-president Jair Bolsonaro schuldig is bevonden aan poging tot staatsgreep. De unanieme beslissing van drie van de vijf rechters markeert een keerpunt in de Braziliaanse politiek en rechtspraak.
De 8 januari-opstand
De veroordeling volgt op de gewelddadige gebeurtenissen van 8 januari 2023, toen duizenden aanhangers van Bolsonaro het Braziliaanse congres, het presidentieel paleis en het hooggerechtshof in Brasília bestormden. De menigte probeerde de verkiezingsoverwinning van linkse rivaal Luiz Inácio Lula da Silva ongedaan te maken, die een week eerder was ingehuldigd.
Volgens gerechtelijke documenten werd Bolsonaro beschuldigd van samenzwering met bondgenoten om Lula's verkiezingsoverwinning in 2022 te ondermijnen. Aanklagers presenteerden bewijs van coördinatie tussen Bolsonaro's binnenste cirkel en de relschoppers die aanzienlijke schade aan overheidsinstellingen veroorzaakten.
Maximale straf dreigt
Bolsonaro staat nu maximaal 43 jaar gevangenisstraf te wachten, waarbij de strafmaat later wordt bepaald. De oud-president heeft altijd betrokkenheid bij de couppoging ontkend en beweerde geen kennis te hebben van plannen om overheidsgebouwen aan te vallen of vermeende moordplannen tegen Lula.
'Dit vonnis stuurt een duidelijke boodschap dat niemand boven de wet staat in Brazilië,' zei politiek analist Maria Silva van de Universiteit van São Paulo. 'Het versterkt onze democratische instellingen en toont aan dat pogingen om ze te ondermijnen met gerechtigheid worden beantwoord.'
De zaak heeft internationale aandacht getrokken, waarbij mensenrechtenorganisaties en democratische regeringen de procedures op de voet volgden. Het vonnis volgt op maanden van onderzoek en getuigenissen van militaire functionarissen die onthulden dat Bolsonaro naar verluidt een zelfcoup had gepland om aan de macht te blijven.