Olijfoogst Westoever verwoest door kolonistengeweld

Oude traditie onder vuur

De olijfoogst, een eeuwenoude traditie voor Palestijnse families op de Westelijke Jordaanoever, is veranderd in een seizoen van terreur en geweld. Wat ooit een feestelijke periode was voor de jaarlijkse olijvenoogst, is nu weken van systematische aanvallen door Israëlische kolonisten die Palestijnse boeren en hun levensonderhoud treffen.

'Deze bomen zijn 25 jaar oud, ik heb ze zelf geplant,' vertelt Wadie Alqam, een inwoner van het dorp Turmus Ayya, aan Deutsche Welle TV. 'Ik heb ze vijf tot zes jaar lang water gegeven en blijf ze elk jaar twee of drie keer snoeien. Ik zorg voor ze zoals ik voor mijn jonge kinderen zorg.'

Maar Alqams band met zijn land staat onder constante dreiging. Uitkijkend over de vallei ziet hij tientallen bomen plat op de grond liggen - systematisch omgehakt door Israëlische kolonisten in de buurt. 'Ze komen de bomen omhakken omdat ze de oogst als vijand zien. Olijfbomen zijn de wortels van het Palestijnse volk, het is ons erfgoed,' legt hij uit.

Escalerend geweld tijdens oogstseizoen

Volgens VN-gegevens registreerde oktober 2025 het hoogste maandelijkse aantal Israëlische kolonistenaanvallen sinds de documentatie in 2006 begon, met meer dan 260 aanvallen gemiddeld acht incidenten per dag. Tijdens het huidige olijfoogstseizoen hebben ongeveer 150 aanvallen plaatsgevonden op 77 verschillende locaties op de Westoever, resulterend in 140 Palestijnse gewonden en schade aan meer dan 4.200 olijfbomen.

'Beelden van groepen gemaskerde Israëlische kolonisten die brand stichten zijn afschuwelijk en weerspiegelen een breder patroon van toenemend geweld tegen Palestijnen,' zegt VN-woordvoerder Thameen Al-Khateen in een officiële verklaring.

Het geweld is in sommige gevallen dodelijk geworden. De 13-jarige Palestijnse jongen Aysam Jihad Labib overleed deze maand nadat hij traangas had ingeademd dat werd ingezet door Israëlische militaire troepen. Het traangas werd gebruikt toen Labib en zijn familie werden aangevallen door kolonisten tijdens de olijfoogst op hun land in Beita.

Economische en culturele betekenis

Olijfbomen groeien al duizenden jaren op Palestijns land, waarbij sommige bomen meer dan 3.000 jaar oud worden geacht. Voor 7 oktober 2023 was bijna de helft van het totale landbouwgebied op de Westoever en in Gaza bestemd voor olijfbomen - ongeveer 10 miljoen bomen die het levensonderhoud van tienduizenden Palestijnse families ondersteunen.

De olijfoogst vertegenwoordigt meer dan alleen economisch overleven. Olijven en olijfolie zijn essentiële componenten van de Palestijnse keuken, terwijl de bomen zelf krachtige symbolen zijn van nationale identiteit en verbondenheid met het land. De industrie draagt significant bij aan de Palestijnse economie, waarbij olijfolieproductie substantiële waarde toevoegt aan de landbouwproductie.

Systematische targeting en straffeloosheid

Volgens de Israëlische mensenrechtenorganisatie B'Tselem worden Palestijnen tijdens het oogstseizoen 'makkelijke doelwitten' voor kolonisten. 'De rest van het jaar komen Palestijnen niet of nauwelijks op het land bij hun olijfbomen, omdat ze dat niet mogen van kolonisten of het Israëlische leger,' legt woordvoerder Yair Dvir uit.

'Tijdens de olijfoogst gaan ze toch het land op, soms krijgen ze zelfs toestemming van Israël om het land op te gaan. Maar toestemming of niet, kolonisten grijpen dit moment aan om Palestijnen aan te vallen. Het is onderdeel van de etnische zuivering die gaande is op de Westoever.'

Het patroon van geweld opereert met bijna volledige straffeloosheid. Van de 21 kolonisten die de afgelopen twee jaar Palestijnen op de Westoever hebben gedood, is er niet één veroordeeld. In de meerderheid van de gevallen werd er überhaupt geen politieonderzoek uitgevoerd.

Internationale reactie en beschermingspogingen

Het VN-mensenrechtenbureau heeft dringende waarschuwingen uitgegeven over 'exploderend' Israëlisch kolonistengeweld tegen Palestijnse boeren. Alleen al in de eerste helft van 2025 waren er 757 kolonistenaanvallen die gewonden of eigendomschade veroorzaakten - een stijging van 13% vergeleken met dezelfde periode vorig jaar.

Israëlische en internationale activisten begeleiden Palestijnen soms tijdens de oogst om enige bescherming te bieden, maar zoals Dvir opmerkt: 'Ze kunnen niets doen behalve de aanvallen filmen en vastleggen, maar het hele systeem staat aan de kant van de kolonisten. Als de vrijwilligers of Palestijnen iets doen om zichzelf te verdedigen, zal het leger hen arresteren.'

De situatie is significant verslechterd sinds de Hamas-aanvallen van 7 oktober 2023 en het daaropvolgende conflict in Gaza. Minstens duizend Palestijnen zijn gedood op de Westoever, waaronder 213 kinderen, met tienduizenden anderen die uit hun huizen zijn verdreven.