Polen stuurt straaljagers omhoog na Russische aanval op Oekraïne

NAVO-bondgenoten reageren op escalerende grensspanningen

Polen heeft uit voorzorg straaljagers de lucht in gestuurd na een grote Russische aanval op Oekraïne vannacht. De gespannen situatie aan de grens escaleert sinds Russische drones anderhalve week geleden het Poolse luchtruim binnendrongen, met aanvullende incidenten waarbij Russische straaljagers gisteren over Ests grondgebied vlogen.

Het Poolse ministerie van Defensie bevestigde op sociale media platform X dat zowel Poolse toestellen als jets van bondgenoten werden geactiveerd. "We hebben onze luchtverdedigingssystemen en radars in de hoogste staat van paraatheid gebracht," verklaarde een woordvoerder van het ministerie.

Nederlandse F-35's op scherp

Nederland heeft sinds begin september vier F-35 gevechtsvliegtuigen in Polen gestationeerd om de oostflank van de NAVO te bewaken. Deze geavanceerde toestellen zijn al meerdere keren ingezet, waaronder tijdens het incident van vorige week toen voor het eerst wapens werden gebruikt om Russische drones te onderscheppen.

Volgens militaire analisten betrof de recente drone-incursie in het Poolse luchtruim op 9-10 september ongeveer 23 Russische drones die via Wit-Rusland binnenkwamen. Nederlandse F-35's waren verantwoordelijk voor het neerhalen van de meeste onderschepte drones, wat de eerste keer markeert dat NAVO-troepen Russische middelen in het Poolse luchtruim hebben geëngageerd sinds de invasie van Oekraïne begon.

Luchtruimschending Estland

In een apart incident meldde Estland dat drie Russische straaljagers ongeveer twaalf minuten lang haar luchtruim schonden bij het eiland Vaindloo. Italiaanse gevechtsvliegtuigen onderschepten de Russische toestellen, maar Moskou ontkent elke schending en beweert dat de jets boven internationale wateren bleven.

Estlands minister van Buitenlandse Zaken Margus Tsahkna noemde de actie "ongekend brutaal," terwijl NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte het roekeloos noemde maar de snelle reactie van bondgenoten prees.

NAVO-spoedvergadering bijeengeroepen

Estlands premier Kaja Kallas heeft artikel 4 van het NAVO-verdrag ingeroepen en een spoedvergadering van lidstaten begin volgende week bijeengeroepen. Dit is de tweede keer binnen een maand dat dit gebeurt, na het eerdere incident in Polen.

Artikel 4 van het Noord-Atlantisch Verdrag stelt elk lid in staat om consultaties aan te vragen wanneer zij menen dat hun territoriale integriteit, politieke onafhankelijkheid of veiligheid wordt bedreigd. De komende vergadering zal het groeiende patroon van Russische provocaties langs de oostgrens van de NAVO bespreken.

De Amerikaanse president Donald Trump reageerde terughoudend op de ontwikkelingen: "Ik hou daar niet van. Ik vind het maar niets als dat gebeurt. Het kan grote problemen opleveren, maar dat laat ik je later wel weten."