Amerikaanse economische groei van 4,3% in Q3 2025 kwam vooral door creditcarduitgaven voor boodschappen, terwijl Nederlandse groei 0,5% was. Het werkelijke verschil is kleiner door meetmethoden, maar Amerikaanse huishoudens gaven meer uit zonder inkomensgroei.
De Illusie van Groei: Hoe Creditcards de Amerikaanse Economie Aandrijven
De nieuwste economische cijfers tonen een opvallend contrast tussen de Verenigde Staten en Nederland, waarbij de VS in het derde kwartaal van 2025 een groei van 4,3% rapporteert tegenover slechts 0,5% in Nederland. Macro-econoom Edin Mujagic waarschuwt echter dat deze kopcijfers een diepere, zorgwekkendere realiteit verbergen over de aard van de Amerikaanse economische groei.
Het Meetverschil
Het Amerikaanse groeicijfer van 4,3% wordt berekend volgens Amerikaanse methodologie, die aanzienlijk verschilt van Europese standaarden. 'Als dat Amerikaanse cijfer volgens de Europese methode was gerapporteerd, dan hadden we gesproken van een groei van 1,1 procent,' legt Mujagic uit. Hoewel nog steeds het dubbele van het Nederlandse cijfer, toont deze aanpassing aan dat het werkelijke verschil tussen de twee economieën veel kleiner is dan aanvankelijk lijkt.
Het verschil komt voort uit hoe BBP-groei wordt gemeten tussen continenten. De VS rapporteert typisch geannualiseerde kwartaalgroeicijfers, terwijl Europese landen zoals Nederland kwartaal-op-kwartaal vergelijkingen gebruiken die niet geannualiseerd zijn.
Consumptie Zonder Inkomensgroei
Wat het meest alarmerend is aan de Amerikaanse groeicijfers is hun bron. Ongeveer de helft van de economische expansie kwam van huishoudelijke consumptie, waarbij Amerikanen aanzienlijk meer uitgaven in Q3 2025. Toch vond deze verhoogde uitgaven plaats zonder overeenkomstige groei in besteedbaar inkomen.
'De consumptie van Amerikaanse huishoudens is in het derde kwartaal met 3,5 procent gestegen. Dat is fors, maar het besteedbaar inkomen van diezelfde huishoudens is niet toegenomen,' merkt Mujagic op. Deze disconnectie wijst op een zorgwekkende trend: Amerikanen geven meer uit terwijl hun werkelijke koopkracht stagneert.
De Creditcardeconomie
Twee belangrijke factoren verklaren dit fenomeen. Ten eerste gebruikte een aanzienlijk deel van de Amerikanen creditcards om hun uitgaven te financieren. Volgens het Q3 2025 Household Debt and Credit Report van de Federal Reserve Bank of New York stegen creditcardsaldi met $24 miljard tot $1,23 biljoen tijdens deze periode.
'Dat betekent: je kunt wel uitgeven, maar het is een schuld die je moet terugbetalen, en daar staan zeer hoge rentes tegenover,' benadrukt Mujagic. Dit creëert een precaire situatie waarin economische groei wordt aangewakkerd door schuldopbouw in plaats van echte welvaartscreatie.
Ten tweede heeft een vermogenseffect van stijgende aandelenmarkten een relatief klein segment van de bevolking bevoordeeld. 'Die voelen zich niet alleen rijker, ze zijn het ook, en zij geven een belangrijk deel van die extra welvaart uit,' zegt Mujagic. Dit benadrukt een groeiende economische tweedeling in Amerika.
Het Nederlandse Contrast: Voorzichtigheid Boven Consumptie
Ondertussen presenteert Nederland een ander economisch beeld. Terwijl het Nederlandse besteedbaar inkomen daadwerkelijk met 3,8% steeg - meer dan Amerikaanse huishoudens - droeg consumentenuitgaven bijna niets bij aan economische groei.
Volgens het CBS werd de 0,5% groei vooral gedreven door overheidsuitgaven en export. 'Als de overheid zorgt voor groei, is dat op korte termijn. Zij geeft dan meer uit dan ontstaat er een begrotingstekort,' waarschuwt Mujagic over de duurzaamheid van deze aanpak.
De Nederlandse voorzichtigheid weerspiegelt bredere economische onzekerheid. 'Ik denk dat mensen zich zorgen maken. Ze hebben het geld om uit te geven, maar weten niet wat er volgend jaar gaat gebeuren: een nieuwe regering, welk beleid, hoe ontwikkelt de economische toestand in de wereld?' legt Mujagic uit.
Veerkracht vs. Duurzaamheid
Ondanks zorgen over schuldaangedreven groei, blijft de Amerikaanse economie opmerkelijke veerkracht tonen. 'Kwartaal na kwartaal laat de economie zien dat ze gewoon kan doorgroeien,' observeert Mujagic. 'Je moet dit zien als een heel duidelijk teken dat de Amerikaanse economie ontzettend veerkrachtig is.'
Deze veerkracht is evident in meerdere sectoren. Exportgroei droeg significant bij aan Amerikaanse expansie, waarbij Amerika meer goederen verkocht aan het buitenland dan het importeerde. Dit kwam deels door invoerheffingen die buitenlandse producten minder aantrekkelijk maakten voor Amerikanen, gecombineerd met een zwakkere dollar die Amerikaanse goederen internationaal goedkoper maakte.
Bedrijfsinvesteringen vertoonden echter minimale groei, wat vragen oproept over de langetermijngezondheid van de economie. 'De investeringen van bedrijven lieten een heel klein minnetje zien, dat mag eigenlijk geen naam hebben,' merkt Mujagic op over de matige bedrijfsuitgaven.
Vooruitkijkend: Twee Verschillende Economische Paden
De contrasterende economische verhalen van de VS en Nederland onthullen fundamenteel verschillende benaderingen van groei. Amerika's krediet-aangedreven expansie creëert onmiddellijke economische activiteit maar roept zorgen op over de duurzaamheid van huishoudelijke schulden. De meer voorzichtige Nederlandse aanpak prioriteert fiscale verantwoordelijkheid maar kan de kortetermijngroeipotentie beperken.
Terwijl beide economieën onzekere mondiale omstandigheden navigeren, wordt de sleutelvraag welk model op de lange termijn duurzamer blijkt. Voorlopig suggereren de cijfers dat hoewel de Amerikaanse economie op papier sterker lijkt, haar fundament aanzienlijke schulden omvat die uitdagingen kunnen vormen wanneer rentes hoog blijven en economische omstandigheden uiteindelijk verschuiven.
Nederlands
English
Deutsch
Français
Español
Português