Nederlands
English
Deutsch
Français
Español
Português
Dienstplicht keert terug in Europees defensiedebat
Ruslands invasie in Oekraïne, instabiliteit in het Midden-Oosten en geopolitieke verschuivingen hebben discussies over militaire dienstplicht in Europa aangewakkerd. NAVO's recente akkoord om defensie-uitgaven te verhogen tot 5% van het BNP onderstreept groeiende veiligheidszorgen, maar personeelstekorten blijven een kritieke uitdaging.
Huidige dienstplichtsystemen
Negen EU-lidstaten handhaven actieve dienstplicht: Oostenrijk, Cyprus, Denemarken, Estland, Finland, Griekenland, Letland, Litouwen en Zweden. Kroatië herintroduceert in 2026 een programma van 2 maanden. Modellen variëren van universele dienst tot selectieve dienstplicht op basis van vaardigheden.
Landen die herinvoering overwegen
Duitslands kanselier Friedrich Merz noemde schorsing van dienstplicht een "fout" terwijl de Bundeswehr 60.000 rekruten zoekt. Portugal debatteert over herinvoering van zijn pre-2004 systeem, terwijl Bulgarije 21,8% personeelstekorten ervaart. Polen mikt op 100.000 dienstplichtigen jaarlijks, en Frankrijk evalueert een potentieel €15 miljard programma. België plant vrijwillige militaire dienst vanaf 2026.
Verzet tegen dienstplicht
Spaanse defensieminister Margarita Robles verwierp herinvoering. Slovenië, Slowakije, Albanië en Ierland verzetten zich tegen dienstplicht en geven voorkeur aan professionele legers.
Gendergelijkheid in dienst
Denemarken breidde dienstplicht recent uit naar vrouwen, net als Zweden de enige EU-landen met genderneutrale systemen. Defensieminister Troels Lund Poulsen benadrukte de noodzaak van meer burgers "die wapens kunnen dragen" aangezien vrouwen slechts 13% van de Europese strijdkrachten uitmaken.
Toekomst van Europese defensie
De dienstplichtdiscussie weerspiegelt fundamentele vragen over burger-militaire relaties in de EU. Oplossingen kunnen vrijwillige programma's, reservistenuitbreiding en selectieve modellen combineren.
