Unieke 3D-atlas toont elk bewoonbaar gebouw wereldwijd
Onderzoekers van de Technische Universiteit München hebben bereikt wat velen onmogelijk dachten: het creëren van de eerste complete 3D-kaart van elk gebouw op aarde. De GlobalBuildingAtlas, vrijgegeven in december 2025, bevat gedetailleerde modellen van ongeveer 2,75 miljard structuren, wat naar schatting 97% van alle bewoonbare gebouwen wereldwijd vertegenwoordigt. Dit baanbrekende project biedt ongekende inzichten in wereldwijde verstedelijkingspatronen en levert een krachtig nieuw instrument voor stadsplanning, klimaatonderzoek en sociale gelijkheidsanalyse.
Technische doorbraak met praktische toepassingen
De atlas is samengesteld met satellietbeelden uit 2019, verwerkt via geavanceerde machine learning-algoritmen getraind op LiDAR-gegevens van 168 steden wereldwijd. Met een resolutie van 3×3 meter biedt de kaart 30 keer meer detail dan eerdere gebouwendatabases. '3D-gebouwinformatie geeft een veel nauwkeuriger beeld van verstedelijking en armoede dan traditionele 2D-kaarten,' legt onderzoeksleider Xiaoxiang Zhu van de Technische Universiteit München uit. 'Met 3D-modellen zien we niet alleen de voetafdruk maar ook het volume van elk gebouw, wat veel preciezere inzichten in leefomstandigheden mogelijk maakt.'
Wat deze dataset bijzonder waardevol maakt, is de uitgebreide dekking van eerder ondervertegenwoordigde regio's. In tegenstelling tot eerdere karteringsinspanningen die zich vooral op ontwikkelde landen richtten, omvat GlobalBuildingAtlas gedetailleerde informatie uit Afrika, Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië—gebieden die vaak over het hoofd worden gezien in mondiale stedelijke studies. Het open-access-formaat van het project betekent dat onderzoekers, planners en beleidsmakers wereldwijd nu gratis toegang hebben tot deze schat aan informatie.
Gebouwenvolume per hoofd: een nieuwe sociale maatstaf
Een van de meest innovatieve aspecten van de GlobalBuildingAtlas is de introductie van 'gebouwenvolume per hoofd' als nieuwe mondiale indicator. Deze maatstaf berekent de totale gebouwmassa in een gebied ten opzichte van de bevolking, wat duidelijke sociale en economische verschillen onthult die traditionele metingen vaak missen. 'Deze indicator ondersteunt duurzame stedelijke ontwikkeling en helpt steden inclusiever en veerkrachtiger te worden,' voegt Zhu toe. De gegevens tonen aan dat terwijl Azië bijna de helft van alle gekarteerde gebouwen vertegenwoordigt (1,22 miljard structuren), de 540 miljoen gebouwen in Afrika aanzienlijk minder totaalvolume vertegenwoordigen, wat wijst op een overwicht van kleinere, laagbouwstructuren.
De implicaties van deze maatstaf zijn diepgaand voor het begrijpen van ongelijkheid. In dichte stedelijke centra met hoogbouw hebben bewoners mogelijk minder fysieke ruimte per persoon ondanks dat ze in indrukwekkende structuren wonen, terwijl uitgestrekte voorstedelijke gebieden meer volume per hoofd kunnen bieden. Dit genuanceerde begrip van leefomstandigheden zou een revolutie kunnen betekenen in hoe we huisvestingsbeleid, stadsontwerp en sociale welzijnsprogramma's benaderen.
Praktische toepassingen in verschillende vakgebieden
De GlobalBuildingAtlas heeft directe toepassingen in verschillende kritieke gebieden:
Klimaatverandering en energieplanning
Gebouwen zijn verantwoordelijk voor bijna 40% van de wereldwijde CO₂-uitstoot, waardoor accurate 3D-modellen essentieel zijn voor klimaatmodellering en energiebehoeftevoorspelling. De gedetailleerde volumengegevens stellen onderzoekers in staat verwarmings- en koelingsbehoeften nauwkeuriger te berekenen, energie-efficiëntiekansen te identificeren en stedelijke hitte-eilandeffecten met ongekende nauwkeurigheid te modelleren.
Risicobeoordeling voor rampen
Noodplanners kunnen de 3D-modellen gebruiken om overstromingsscenario's, aardbevingsimpact en brandverspreidingspatronen te simuleren. De gebouwenvolumengegevens helpen potentiële schade te schatten en evacuatieroutes effectiever te plannen, wat mogelijk levens kan redden tijdens natuurrampen.
Stedelijke infrastructuurontwikkeling
Stadsplanners hebben nu toegang tot gedetailleerde informatie over gebouwendichtheid, hoogteverdeling en ruimtelijke organisatie. Dit maakt efficiëntere vervoersplanning, nutsvoorzieningsnetwerkontwerp en openbare ruimtetoewijzing mogelijk. De gegevens ondersteunen ook VN Duurzame Ontwikkelingsdoel 11, dat steden inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam wil maken.
Technische specificaties en beperkingen
De atlas classificeert 97% van zijn 3D-structuren als Level of Detail 1 (LoD 1), wat betekent dat ze de ruwe vorm en hoogte van gebouwen nauwkeurig weergeven. Hoewel hogere LoD-classificaties bestaan voor meer gedetailleerde architectonische kenmerken, biedt LoD 1 voldoende nauwkeurigheid voor de meeste modelleringsapplicaties. De dataset heeft wel enkele beperkingen—vooral in het nauwkeurig vastleggen van zeer hoge wolkenkrabbers en complexe architectonische vormen—maar vertegenwoordigt een enorme sprong voorwaarts ten opzichte van eerdere mondiale gebouwendatabases.
Het onderzoeksteam gebruikte een combinatie van Sentinel-2 satellietbeelden, machine learning-algoritmen en validatiegegevens uit meerdere bronnen om de atlas te creëren. Hun methodologie, gedetailleerd in het tijdschrift Earth System Science Data, vertegenwoordigt een significante vooruitgang in remote sensing en geospatiale analyse.
Toekomstige ontwikkelingen en mondiale impact
Hoewel de huidige atlas gegevens uit 2019 gebruikt, betekent de open-source aard ervan dat deze continu kan worden bijgewerkt naarmate nieuwe satellietbeelden beschikbaar komen. Het team van de Technische Universiteit München plant recentere gegevens te incorporeren en de nauwkeurigheid van het model voor complexe gebouwtypen te verbeteren. 'Met 3D-modellen zien we niet alleen de voetafdruk maar ook het volume van elk gebouw, wat veel preciezere inzichten in leefomstandigheden mogelijk maakt,' benadrukt Zhu opnieuw, waarbij hij het voortdurende potentieel van het project benadrukt.
De GlobalBuildingAtlas vertegenwoordigt meer dan alleen een technische prestatie—het is een instrument voor het creëren van rechtvaardigere, duurzamere en veerkrachtigere steden wereldwijd. Terwijl verstedelijking blijft versnellen, met meer dan twee derde van de wereldbevolking die naar verwachting tegen 2050 in steden zal wonen, biedt deze uitgebreide 3D-karteringsbron de gedetailleerde informatie die nodig is om die groei verantwoord te begeleiden.
Voor onderzoekers opent de dataset nieuwe mogelijkheden voor het bestuderen van alles, van economische ontwikkelingspatronen tot milieu-impact. Voor beleidsmakers biedt het op feiten gebaseerde inzichten voor het creëren van effectiever stedelijk beleid. En voor het grote publiek biedt het een fascinerend venster op de gebouwde omgeving die ons allemaal omringt.