Australische veiligheidsdiensten wisten van extremistische banden dader
Een van de schutters die verantwoordelijk is voor de dodelijkste terroristische aanslag in Australië in decennia was zes jaar eerder onderzocht door binnenlandse inlichtingendiensten voor vermeende banden met Islamitische Staat (IS), zo blijkt uit onthullingen van Australische veiligheidsbronnen. De 24-jarige dader, geïdentificeerd als Naveed Akram, kwam in 2019 onder de aandacht van de Australian Security Intelligence Organisation (ASIO) na een verijdelde IS-samenzwering, maar werd destijds niet als een directe dreiging beschouwd.
De verwoestende aanslag op Bondi Beach op 14 december 2025 eiste 16 levens, waaronder een 10-jarig kind en de 50-jarige vader van het schutterduo, Sajid Akram. Tweeënveertig mensen raakten gewond bij wat autoriteiten hebben verklaard als een terroristisch incident gemotiveerd door antisemitisme, gericht op een Joodse gemeenschapsviering van Chanoeka op een van Australië's meest iconische strandlocaties.
IS-vlag gevonden in voertuig aanvallers
Onderzoekers ontdekten een IS-vlag in het voertuig dat door de vader-zoon aanvallers werd gebruikt, wat hun trouw aan de terroristische organisatie bevestigde. 'De eenheid die de aanslag onderzoekt, gaat ervan uit dat de daders trouw hadden gezworen aan de terreurgroep,' meldde ABC News op basis van bronnen binnen een antiterreureenheid.
ASIO-directeur Mike Burgess bevestigde dat een van de aanvallers 'bekend was bij de veiligheidsdienst' maar weigerde te specificeren welke persoon in 2019 was onderzocht. Burgess benadrukte dat er destijds 'geen sprake was van een directe dreiging'.
Verbinding met veroordeelde IS-commandant
De jongere dader zou nauwe banden hebben gehad met de veroordeelde IS-terrorist Isaak El Matari, die een straf van zeven jaar cel uitzit voor het beramen van een IS-opstand in Australië. El Matari had zichzelf benoemd tot de Australische bevelhebber van IS en maakte deel uit van een terroristische cel die verschillende mannen omvatte die zijn veroordeeld voor terroristische misdrijven. Volgens inlichtingenbronnen hadden deze individuen ook banden met de 24-jarige Bondi Beach-schutter.
De aanslag vertegenwoordigt de dodelijkste schietpartij in Australië sinds het bloedbad in Port Arthur in 1996 en het meest dodelijke terroristische incident in de geschiedenis van het land. Wikipedia geeft aan dat dit de op een na dodelijkste schietpartij in de Australische geschiedenis was.
Wapenwet hervormingen voorgesteld na aanslag
Premier Anthony Albanese heeft plannen aangekondigd voor de strengste wapenwet hervormingen in Australië sinds het bloedbad in Port Arthur in 1996. De 50-jarige dader had legaal vergunningen voor zes vuurwapens die bij hem thuis werden gevonden, die hij mocht gebruiken voor schietsport, recreatief jagen en ongediertebestrijding. Hij was ook lid van een schietclub.
'De omstandigheden van mensen kunnen veranderen. Mensen kunnen in de loop van de tijd radicaliseren,' verklaarde Albanese, waarbij hij zijn voornemen aankondigde om limieten voor te stellen op het aantal vuurwapens dat individuen kunnen registreren en regelmatige licentiecontroles te implementeren. 'Vergunningen zouden niet voor onbepaalde tijd moeten zijn.'
De voorgestelde hervormingen, gedetailleerd door ABC News, zouden voortbouwen op Australië's bestaande strikte wapenwetten die na de tragedie in Port Arthur in 1996 werden vastgesteld. De premier van New South Wales, Chris Minns, heeft steun getoond voor het aanscherpen van wapenvergunningswetten en vroeg zich af waarom niet-boeren 'wapens van massavernietiging' op stadsstraten nodig hebben.
Slachtoffers inclusief Holocaustoverlevende
Onder de slachtoffers bevond zich een rabbijn die de Chanoeka-viering had georganiseerd en een man die de Holocaust had overleefd, volgens zijn vrouw die buiten het ziekenhuis tegen verslaggevers sprak. De Franse president Emmanuel Macron bevestigde dat een Fransman onder de doden was, terwijl het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken meldde dat een van de slachtoffers ook de Israëlische nationaliteit had.
De aanslag vond plaats rond 18:30 uur lokale tijd toen de schutters het vuur openden vanaf een brug op de menigte die verzameld was bij Archer Park speeltuin voor het 'Chanukah by the Sea' evenement. Een heldhaftige omstander, Ahmed al Ahmed, zou een van de schutters hebben ontwapend door hem van achteren te tackelen.
Nationale rouw en veiligheidsbeoordeling
Vlaggen in heel Australië zijn halfstok gehangen terwijl het land rouwt om wat premier Albanese beschreef als 'een donkere dag' in de Australische geschiedenis. De aanslag heeft meerdere onderzoeken op gang gebracht, waaronder een onder leiding van het politie terrorismebestrijdingscommando en een ander dat het politievuur op de aanvallers onderzoekt.
Het incident heeft serieuze vragen opgeworpen over Australië's veiligheidsapparaat en wapenvergunningsprocedures. Ondanks Australië's reputatie voor strikte wapencontrole na de hervormingen van 1996, is het aantal legaal gehouden vuurwapens gestegen tot ongeveer 4 miljoen, wat het niveau van vóór 1996 overschrijdt volgens Channel News Asia.
ASIO's Jaarlijkse Dreigingsbeoordeling 2025, beschikbaar via Intelligence.gov.au, had gewaarschuwd voor een verslechterende veiligheidsomgeving met meer verwacht gemeenschapsgeweld. Directeur-generaal Burgess had eerder zijn bezorgdheid geuit over nationalistische en racistische gewelddadige extremisten die hun bewegingen proberen te 'mainstreamen' door provocatieve daden.
De Bondi Beach-aanslag heeft Australië en de internationale gemeenschap geschokt, wat de aanhoudende dreiging van terrorisme en de uitdagingen van het monitoren van individuen die in de loop van de tijd kunnen radicaliseren ondanks eerdere veiligheidsonderzoeken benadrukt.