Drugskartels Zetten Geavanceerde Explosieven In bij Bloedig Conflict
Mexicaanse drugskartels escaleren hun geweld dramatisch door het systematische gebruik van zware explosieven, waardoor lokale conflicten veranderen in volwaardige oorlogen die de burgerbevolking bedreigen en de veiligheidstroepen uitdagen. In de staat Michoacán, waar kartels vechten om controle over lucratieve drugroutes en afpersingspraktijken, zijn geïmproviseerde explosieven (IED's) het favoriete wapen geworden.
Chemische Bomben en Drone-aanvallen
Politiekapitein Carlos Roberto Gómez, die leiding geeft aan de enige explosievenopruimingsdienst in Michoacán, heeft persoonlijk meer dan 2000 door kartels gemaakte explosieven onschadelijk gemaakt in de afgelopen twee jaar. 'Kijk, hiermee werd een politiepost aangevallen. Er vielen vier doden. Dit explosief werd met een drone afgeworpen en ontplofte niet. Ik heb hem onschadelijk gemaakt,' legt Gómez uit terwijl hij een groot explosief vasthoudt.
De verfijning van deze wapens is dramatisch toegenomen. Kartels bevestigen nu pesticidencontainers aan bommen, waardoor slachtoffers chemische verwondingen oplopen tijdens explosies. 'Draden, een lichtschakelaar en explosieven. Er zit niet veel technologie bij,' zegt Gómez, terwijl hij demonstreert hoe gemakkelijk kartels dodelijke apparaten kunnen fabriceren met eenvoudige materialen zoals auto-uitlaatpijpen en basis explosieven.
Bloedige Machtsstrijd in Michoacán
Michoacán is het epicentrum geworden van explosief geweld in Mexico, waarbij het grensgebied tussen Michoacán en Jalisco goed is voor ongeveer 40% van alle IED-inbeslagnames landelijk. De regio dient als een belangrijk slagveld tussen het Jalisco Cartel New Generation (CJNG) en lokale gewapende groepen die vechten om controle over smokkelroutes, avocado- en citroenplantages, illegale mijnen en drugslaboratoria.
In de Tierra Caliente (Hete Aarde) regio vindt bijna dagelijks zware gevechten plaats tussen rivaliserende bendes of tussen kartels en veiligheidstroepen. Honderden families zijn de afgelopen jaren hun huizen ontvlucht uit angst voor verdere escalatie. Sociale media circuleren constante beelden van afgehakte hoofden, ontplofte voertuigen en militaire helikopters die overvliegen.
President Sheinbaums Dilemma
De recente moord op Carlos Manzo, burgemeester van Uruapán, heeft de druk op president Claudia Sheinbaum vergroot om strenger op te treden tegen kartels. Manzo was een uitgesproken criticus van de georganiseerde misdaad en de vermeend lakse aanpak van de federale regering. Ondanks bescherming door 14 zwaarbewapende agenten werd hij tijdens een openbaar evenement doodgeschoten.
Sheinbaum heeft haar standpunt tegen gemilitariseerde aanpakken gehandhaafd en verklaarde 'Ik weiger de oorlog te verklaren in mijn eigen land.' Echter, na de moord op Manzo implementeerde ze Plan Michoacán, waarbij ze extra militaire troepen naar de regio stuurde terwijl ze de 'knuffels in plaats van kogels'-strategie van haar voorganger voortzette, gericht op het aanpakken van sociaaleconomische factoren achter geweld.
Burgerlijke Slachtoffers en Gemeenschapsterreur
De menselijke kosten van deze explosieve escalatie zijn verwoestend. Guillermo Valencia, een lokale politicus en activist, werkt aan het waarschuwen van boeren over met mijnen bezaaide gebieden. 'Hij was een van de weinigen die durfde op te staan tegen de criminelen,' zegt Valencia over zijn vriend Bernardo Bravo, een citroenboer die recent werd vermoord omdat hij zich uitsprak tegen kartelafpersing.
Dit jaar stapte een 15-jarige jongen die citroenen aan het plukken was op een verdwaald explosief en stierf onmiddellijk. Volgens bewoners liggen er nog lichaamsdelen verspreid in het veld waar hij stierf. Zijn moeder, te bang om ze op te halen, weigert met journalisten te praten. In Michoacán betekent je mond opentrekken de zekere dood.
Het gebruik van IED's in Mexico is omhooggeschoten van slechts 3 inbeslagnames in 2020-2021 naar 1.375 in 2022, met 1.681 inbeslagnames in 2023 en 1.571 tegen oktober 2024, volgens Insight Crime. Deze apparaten hebben zich verspreid van geconcentreerde gebieden naar 25 van Mexico's 32 staten, wat de groeiende verfijning en territoriale expansie van georganiseerde misdaadgroepen weerspiegelt.