The New York Times spant rechtszaak aan tegen AI-zoekmachine Perplexity wegens auteursrechtenschending, met beschuldigingen van ongeautoriseerd gebruik van content voor AI-training. Dit volgt op de zaak uit 2023 tegen OpenAI en contrasteert met Meta's nieuwe licentieovereenkomsten.
Grote mediagigant start rechtszaak tegen AI-startup
The New York Times heeft een belangrijke rechtszaak aangespannen tegen AI-zoekmachinebedrijf Perplexity wegens grootschalige auteursrechtenschending van zijn journalistieke content. De juridische actie, ingediend bij de Southern District of New York op 5 december 2025, vertegenwoordigt de tweede grote auteursrechtstrijd die de krant is begonnen tegen kunstmatige intelligentiebedrijven, na zijn zaak uit 2023 tegen OpenAI en Microsoft.
De kern van de beschuldigingen
Volgens gerechtelijke documenten beweert The Times dat Perplexity systematisch zijn auteursrechtelijk beschermde artikelen, video's, podcasts en andere content heeft gebruikt zonder toestemming om AI-modellen te trainen en antwoorden te genereren die 'direct concurreren' met de eigen berichtgeving van de krant. De rechtszaak beweert dat Perplexity's AI-aangedreven zoekmachine content reproduceert die 'identiek of substantieel vergelijkbaar' is met Times-artikelen, waardoor de betaalmuur en het abonnementsmodel van de krant effectief worden omzeild.
'Het afgelopen anderhalf jaar hebben we herhaaldelijk contact opgenomen met Perplexity met de eis dat ze stoppen met het gebruik van ons auteursrechtelijk beschermde materiaal,' verklaarde een woordvoerder van The Times. 'Ondanks onze duidelijke waarschuwingen zijn ze doorgegaan met het gebruiken van onze journalistiek zonder toestemming of compensatie.'
Perplexity's snelle opkomst en juridische controle
Perplexity AI, opgericht in 2022 door Aravind Srinivas en drie andere ingenieurs, heeft een explosieve groei doorgemaakt in de AI-zoekmarkt. Het bedrijf, dat zichzelf omschrijft als een 'antwoordmachine' in plaats van een traditionele zoekmachine, gebruikt grote taalmodellen om gesynthetiseerde antwoorden op gebruikersvragen te geven met inline bronvermeldingen. Volgens Wikipedia was Perplexity in september 2025 gewaardeerd op $20 miljard en verwerkt het ongeveer 780 miljoen maandelijkse zoekopdrachten.
De snelle opkomst van het bedrijf heeft aanzienlijke investeringen aangetrokken, waaronder financiering van Jeff Bezos, Nvidia en SoftBank Vision Fund 2. De bedrijfspraktijken trekken echter steeds meer aandacht. 'Dit gaat niet alleen over één bedrijf - het gaat over het vaststellen van basisregels voor hoe AI ethisch journalistieke content kan gebruiken,' legde auteursrechtadvocaat Maria Rodriguez uit. 'The Times zet hier een belangrijk precedent.'
Bredere industriële context
De rechtszaak komt te midden van een bredere verschuiving in de industrie over hoe techbedrijven nieuwscontent benaderen voor AI-training. In een opmerkelijk contrast kondigde Meta (voorheen Facebook) op dezelfde dag aan dat het licentieovereenkomsten had bereikt met verschillende grote nieuwsorganisaties, waaronder CNN, Fox News en de Franse krant Le Monde. Deze deals zullen Meta's AI-chatbot in staat stellen realtime nieuwsupdates te geven met juiste attributie en compensatie voor uitgevers.
'We geloven in het opbouwen van duurzame partnerschappen met contentmakers,' zei een woordvoerder van Meta. 'Onze overeenkomsten zorgen ervoor dat uitgevers eerlijk worden gecompenseerd terwijl we gebruikers accurate, tijdige informatie bieden.'
Juridische precedenten en industriële impact
De lopende rechtszaak van The New York Times tegen OpenAI en Microsoft, ingediend in december 2023, heeft al belangrijke juridische precedenten gevestigd. In maart 2025 verwierp rechter Sidney Stein het grootste deel van OpenAI's verzoek tot seponering, waardoor auteursrechteisen konden worden voortgezet op basis van bewijs dat ChatGPT Times-artikelen bijna woordelijk kon reproduceren.
Juridische experts suggereren dat de Perplexity-zaak nog belangrijker zou kunnen zijn omdat het een AI-bedrijf betreft dat zich specifiek positioneert als nieuws- en informatieaanbieder. 'Perplexity profileert zichzelf als een alternatief voor traditionele zoekmachines die informatievergaring stroomlijnt,' merkte technologieanalist James Chen op. 'Als ze auteursrechtelijk beschermde journalistiek gebruiken zonder toestemming, raakt dat de kern van zowel het auteursrecht als journalistieke bedrijfsmodellen.'
Wat er op het spel staat
De uitkomst van deze rechtszaak kan verstrekkende gevolgen hebben voor de AI-industrie en journalistiek. Als succesvol zou de actie van The Times AI-bedrijven kunnen dwingen om ofwel content van uitgevers te licentiëren of alternatieve trainingsmethoden te ontwikkelen. Het zou ook duidelijkere grenzen kunnen stellen aan wat als redelijk gebruik wordt beschouwd in de context van AI-training.
Voor Perplexity staan de zaken er bijzonder hoog op. Het bedrijf heeft naar verluidt grote overnames onderzocht, waaronder een bod op Google Chrome en een voorgestelde fusie met TikTok US. Een aanzienlijke juridische uitspraak zou zijn waardering van $20 miljard en toekomstige groeivooruitzichten kunnen beïnvloeden.
'Dit gaat over meer dan alleen compensatie,' concludeerde de juridische vertegenwoordiger van The Times. 'Het gaat over het beschermen van de integriteit van journalistiek en ervoor zorgen dat zij die waardevolle content creëren op de juiste manier worden erkend en beloond in het AI-tijdperk.'
Nederlands
English